گواهی عدم امکان سازش در دادگاه خانواده از احکام طلاق توافقی صادر می شود چنانچه در ماده 26 حقوق خانواده در صورتی که طلاق توافقی بین زوجین پیش آید، و نیز این دادخواست طلاق از جانب زوج درخواست داده شده باشد، در این مورد دادگاه به صدور گواهی عدم امکان سازش اقدام می کند و عکس این مورد نیز وجود دارد که اگر درخواست طلاق از جانب زوجه طرح شود، شرایط اعمال وکالت در طلاق صادر می شود حال با توجه به این مقدمه در ادامه این مقاله به تعریفی از این گواهی و نیز به تفاوت آن با طلاق توافقی و نحوه دریافت و اعتبار آن اشاره می شود.
گواهی عدم امکان سازش چیست؟
گواهی عدم امکان سازش به نوعی تاییدیه اشاره دارد که به طرح عدم امکان سازش از سوی زوجین اقدام می شود و دادگاه خانواده با توجه به رعایت ارزشهای خانواده و نیز احترام به روابط زوجین، با در نظر گرفتن حقوق مالی و غیرمالی طرفین، گواهی عدم امکان سازش را صادر می کند.
همانطور که میدانید اعمالی که در حوزه دادگاهها می باشد و به ادارات قضایی ارجاع داده می شود از جمله دادگاههای خانواده و امثال آن، می بایست از طریق دفاتر خدمات قضایی ثبت و طرح شوند و باید در نظر داشت که مدت اعتبار ثبت دادخواست به مدت سه ماه می باشد.
گواهی عدم امکان سازش ماننند طلاق توافقی از انحلال های نکاح محسوب می شود که در قانون مدنی و حقوق خانواده این موارد پیش بینی شده است.
قانون با در نظر گرفتن عواقب و زیان های اجتماعی طلاق و جدایی، و تاثیرات آن در جامعه، با نظر به احترام به روابط زوجین، و غیر ممکن دانستن زندگی های مشترک، و نظایر این موارد، با خاتمه دادن به این نوع زندگی ها موافقت به عمل می آورد و این درخواست جدایی را هم از طرف آقا و هم از سوی خانم مورد تایید قرار داده است.
لازم به ذکر است چنانچه این درخواست تنها از سوی خانم و یا همان زوجه به دادگاه تقدیم شود، موازین قانونی در این مورد متفاوت خواهد بود و گواهی عدم امکان سازش صادر نمی شود اما حکمی که صادر می شود از گواهی عدم امکان سازش متفاوت تر خواهد بود.
چنانچه از شرایط امر پیداست، جدایی و درخواستی که به توافق زوجین صورت می گیرد و هر دوی آنها با رضایت کامل متقاضی درخواست طلاق باشند، در زمره جدایی های توافقی گنجانده می شوند. در چنین شرایطی اگر هر کدام از زن و شوهر با صادر شدن طلاق موافقت داشته باشند، دادگاه اقدام به صدور گواهی عدم امکان سازش میکند که این صادره طی تشریفات قانونی به انجام می رسد.
بنابراین خیلی از افراد مخصوصا خانم های محترم نگران این موضوع هستند که وقتی گواهی عدم امکان سازش به نفع زوج صادر شده است، زن حتما و محققا باید طلاق بگیرد؟ و زندگی زناشویی منجر به طلاق می شود؟ در جواب باید افزود که خیر! لزوما بدین گونه نیست و زوجین می توانند با تعامل و گفت و گوی بیشتر، گواهی عدم امکان سازش را به دفترخانه ارائه ندهند و کماکان زندگی خود را بر پایه رفاقت و محبت ادامه دهند.
تفاوت حکم طلاق و گواهی عدم سازش
وقتی طلاق به درخواست زوج باشد، یا زوجیندرخواست طلاق توافقی را از دادگاه کرده باشند، رایی که دادگاه صادر می کند، گواهی عدم امکان سازش نامیده می شود. به این دلیل که حق طلاق با مرد است و مرد می تواند بدون هیچ دلیل از دادگاه درخواست طلاق بکند، پس دادگاه فقط دادخواست عدم امکان سازش را صادر می کند به این دلیل که چون در مورد اول، مرد دادخواست طلاق کرده و در مورد دوم زوجین به توافق بین خود، درخواست طلاق داده اند و مرد هم از درخواست کننده های طلاق محسوب می شود.
اما اگر طلاق به درخواست زوجه باشد، که زوجه با اثبات عسرو حرج که شامل بندهای دوازده گانه سند ازدواج می باشد، درخواست طلاق بکند و مرد درخواست طلاق را قبول نکند و توافقی بین زوجین در طلاق وجود نداشته باشد، در این بین دادگاه بخواهد بدون رضایت مرد حکم طلاق را صادر کند، در این مورد حکم طلاق خوانده می شود که در واقع الزام زوج به جاری شدن صیغه طلاق است.
حکم طلاق شش ماه مهلت رجوع به دفتر ثبت طلاق دارد و تسلیم آن به دفتر ثبت طلاق است که مبدا این تاریخ از زمانی است که حکم فرجامی یعنی حکمی که از دیوان عالی کشور صادر شده است، ابلاغ شود و یا اینکه حکم طلاق قطعی شود و به عبارتی مهلت های اعتراض طلاق به اتمام رسیده باشد.
اما در گواهی عدم امکان سازش در هر دو موردی که ذکر شد، سه ماه مهلت تسلیم آن گواهی به دفتر ثبت طلاق است. نکته ی قابل دقت در این مبحث این می باشد که اینجا قانون ذکر می کند که مهلت تسلیم به دفتر ثبت طلاق . با توضیح بیشتر و واضح تر اینکه ، یعنی زوجین حکمی که قطعی شده و حکم طلاق یا حکم گواهی عدم امکان سازش را به دفتر ثبت طلاق مراجعه کنند و تسلیم کنند که دفتر ثبت طلاق این را ثبت کند که به زوجین تسلیم شده، نه اینکه قابل اجرا است بلکه ثبت کند، همین باع می شود که حکم طلاق یا گواهی عدم امکان سازش از لحاظ اعتبار مختومه نشود و از اعتبار ساقط نشود.
در گواهی عدم امکان سازش، اگر زوجین سه ماه مهلت داشته باشند تا درخواست خود را به دفتر ثبت طلاق تسلیم کنند، اگر روز آخر سه ماه مهلت، به دفتر ثبت طلاق تسلیم کنند، با توجه به قانون حمایت از خانواده سه ماه دیگری نیز برای اجرا وقت خواهد بود. و به این طریق می توانید از این فرصت استفاده کرده و اعتبار درخواست را شش ماهه کنید.
در هر دو مورد وقتی هر یک از طرفین چه آقا و چه خانم از رجوع به دفتر ثبت طلاق و اجرای صیغه طلاق امتناع کنند، به طور مثال در مواقعی که حکم طلاق صادر می شود که به درخواست زوجه است و زوج حضور نداشته باشد، و یا در مبحث عدم گواهی عدم امکان سازش که در مورد طلاق به درخواست زوجه است و زوج حضور نداشته باشد، در این بین باید ترتیب اثری که قانون حمایت خانواده تشخیص داده و مقرر کرده این است که سر دفتر می تواند به زوج یا زوجه ابلاغ حضور ارسال کند و یک مهلت حداقل یک هفته ای در نظر می گیرند و در صورت امتناع از حضور مجدد و بی تفاوت بودن در مقابل ابلاغ حضور سردفتر، در این صورت صیغه طلاق را با ترتیبات خاصی جاری می کنند.
در مورد گواهی عدم امکان سازش در طلاق توافقی این است که اگر زوجین یا یکی از طرفین منصرف شوند، حتی اگر رای دادگاه صادر شده باشد و رای طلاق را قطعی کرده باشند باز هم قابل اجرا نیست.
در حالت کلی گواهی عدم امکان سازش، نوعی رای و گواهی است که در پی دادخواست عدم امکان سازش صادر می شود و دادگاه در آن حقوق مالی و غیر مالی زوجین را مشخص کرده است. صدور حکم طلاق به منزله جدایی زوجین است اما گواهی عدم سازش به منزله اجازه طلاق است و هنوز جدایی بین زوجین رخ نداده است.
اگر زوجین پس از دریافت حکم عدم سازش برای طلاق اقدام نکنند، دادگاه این موضوع را به معنی انصراف زوجین از طلاق در نظر می گیرد و تا سه ماه زوجین وقت دارند برای جدایی اقدام کنند.
نحوه دریافت گواهی عدم امکان سازش
برای دریافت گواهی عدم امکان سازش، نیازمند ثبت دادخواست طلاق در یکی از دفاتر خدمات قضایی است. و مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش 3 ماه می باشد.
در طلاق توافقی یا همان گواهی عدم امکان سازش زن و شوهر باید در مورد تمامی ارکان و جزئیات و مسائل ناشی از زندگی مشترک توافق نمایندو بعد از توافق به دادگاه مراجعه نموده و تقاضای صدور گواهی عدم امکان سازش یا طلاق توافقی نمایند.
در موارد زیر زوج و یا زوجه می توانند تقاضای صدور گواهی عدم سازش نمایند ولی اتخاذ تصمیم نهایی و احراز آنها با دادگاه می باشد.
- بدرفتاری یا سوء معاشرت هر یک از زوجین نسبت به یکدیگر
- مبتلا شدن مرد به مرض صعب العلاج که ادامه زندگی در این حالت برای طرف مقابلسخت و دشوار شود
- عدم اعتنا به دستور دادگاه در موارد منع اشتغال به کار و حرفه ای خاص
- عدم تمکین زن از شوهر
- استنکاف مرد از پرداخت نفقه زن
- به هنگامی که زوج همسر دیگری اختیار کند و بدون رضایت همسر اول باشد
- هر کدام از طرفین به محکومیت قطعی پنج سال یا بیشتر محکوم شوند
- غایب و مفقودالاثر شدن هر یک از طرفین
- اعتیاد هر کدام از طرفین به مواد مخدر و مواد روان گردان
در صورت هر یک از موارد مذکور، طرف دیگر می تواند تقاضای طلاق و صدور گواهی عدم امکان سازش نماید. دادگاه با احراز این موارد گواهی امکان عدم سازش را صادر خواهد کرد.
صدور گواهی عدم امکان سازش برای افراد مهجور این است که این افراد که دارای ولی یا قیم می باشند، از تصرف در اموال و انجام بعضی از امور حقوقی ممنوع شده اند که انجام آن امور با ولی یا قیم خواهد بود. اما در مورد صدور گواهی عدم امکان سازش ولی یا قیم وی نمی تواند اقدام به اخذ گواهی عدم امکان سازش نماید و در این مورد خود این افراد محجور ملزم به اخذ و درخواست گواهی عدم امکان سازش می باشند.
در مورد سفیه نیز ولی یا قیم حق درخواست و اخذ گواهی عدم امکان سازش را ندارد. زیرا حجر سفیه مربوط به امور مالی است و طلاق یک عمل غیر مالی محسوب می شود و خود این شخص سفیه ملزم به اقدام به اخذ گواهی عدم امکان سازش است. در مورد مجنون دائمی نظر به اینکه مجنون دائمی قوه درک و عقل را ندارد و به شخصه از انجام اعمال حقوقی ناتوان است، لذا درخواست و اخذ گواهی عدم امکان سازش باید توسط ولی یا قیم اقدام شود.
گواهی عدم امکان سازش به درخواست زوج
بر خلاف زوجه که بدون وکالت در طلاق از جانب زوج باید یکی از موارد دوازدگانه عقدنامه احراز شود که در اصطلاح حقوقی عسر و حرج نامیده می شود, ثابت شود تا جدایی حاصل شود. زوج هر زمانی که بخواهد می تواند زوجه را طلاق دهد لیکن باید حقوق مالی زوجه را پرداخت کرده باشد.
در گواهی عدم امکان سازش که به درخواست زوج صادر می شود، از آنجایی که این درخواست اگر با درخواست زوج باشد، قبل از اجرای این حکم و صیغه طلاق، زوج باید تمام حق و حقوق مالی زوجه را پرداخت کرده باشد. بعد از این مرحله می تواند گواهی عدم امکان سازش را به دفتر ثبت طلاق تسلیم بکند و گواهی تصمیم خود را بگیرد و بعد، از دادگاه تقاضای تسقیط مهریه، اجرت المثل و نهله را داشته باشد.
در این باره باید بدانید که زوج هیچ دلیلی برای طلاق از زوجه ندارد و زوج ها تحت هیچ عنوانی نمی تواند مانع این باشد که زوج بخواهد زوجه را طلاق بدهد.پس عملا حق قانونی زوج است و هر زمان که خواست می تواند برای طلاق اقدام بکند و هیچ دلیل قانونی در این خصوص لازم نیست.
تنها مانعی که وجود دارد حق و حقوق زوجه است عملا وقتی که زوج درخواست طلاق می دهد بایدکلیه حق و حقوق زوجه را پرداخت کند که در رویه معمولا اعسار داده می شود و اعسار نیز پذیرفته می شود. زوج می تواند مهریه زوجه را تقاضای اعسار بکند و برای زوج تقسیط قائل شود.
اگر زوج خواهان طلاق باشد، در سامانه تصمیم ثبت نام صورت گیرد وجلسات مشاوره را شرکت کنند و پس از اتمام مشاوره ها زوج می تواند دادخواست طلاق خود را اعلام کند.
مراحل بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش
با توضیحات و تعاریف گسترده ای که از مبحث گواهی عدم امکان سازش داشتیم، به این مرحله از مبحث می رسیم که مراحل بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش شامل چه مراحلی می باشد؟ در ادامه باید افزود که این مراحل گامهایی را درپی دارد که به مهم ترین آنها اشاره می کنیم.
- گام اول: ثبت نام در سامانه تصمیم است که برای درخواست طلاق توافقی و اخذ نوبت مشاوره است. که یکی از مدارک الزامی در طلاق توافقی گذراندن کلاس های مشاوره می باشد.
- گام دوم: حضور در جلسات مشاوره و اخذ مدرک گواهی عدم انصراف از طلاق است.
- گام سوم: تنظیم توافق نامه طلاق در خصوص کلیه حقوق مربوطه با مشورت وکیل.
- گام چهارم: ثبت دادخواست طلاق توافقی با پیوست مدارک لازم
- گام پنجم: حضور در جلسه دادرسی و اخذ گواهی عدم امکان سازش
- گام ششم: انجام آزمایشات بارداری و تایید عدم بارداری و مراجعه به دفترخانه برای ثبت نهایی طلاق.
ضمانت اجرایی تسلیم آن در مراحل بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش این است که بعد از وقوع طلاق، مرد می بایست تا یک ماه بعد از وقوع طلاق برای ثبت طلاق اقدام نماید. در صورتی که از ثبت طلاق در فرصت یک ماهه امتناع ورزد، جزای نقدی هشت میلیون تومان تا هجده میلیون تومان و یا حبس نودو یک روزه تا شش ماه محکوم می شود. و چنانچه سر دفتری بدون اخذ و رویت گواهی عدم امکان سازش اقدام به ثبت طلاق نماید، آن سردفتر به محرومیت از اشتغال به سردفتری ازدواج و طلاق محکوم می شود.
روند رسیدگی به گواهی عدم امکان سازش به این روال می باشد که شخصی که خواهان صدور گواهی عدم امکان سازش باشد، باید دادخواستی را با عنوان صدور گواهی عدم امکان سازش در یکی از دفاتر خدمات قضایی الکترونیکی تنظیم نماید و مدارک لازم برای تنظیم دادخواست در دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی سند ازدواج و شناسنامه طرفین می باشد. پس از ارجاع و تا وقت رسیدگی و تشکیل دادگاه، خواهان صدور گواهی عدم امکان سازش باید دلایل خود را برای صدور گواهب عدم امکان سازش که باید جزء موارد مذکور باشد، بیان کند. پس از بیان سبب و دلایل از سوی دادگاه قرار ارجاع به امر داوری را صادر می کند و به طرفین ابلغ مخی گردد.
طرفین داوری اختصاصی خود را در مهلت معین شده به دادگاه معرفی می کنند که این داوران می بایست شرایط درخواستی را داشته باشند. از جمله اینکه این داوران باید حداقل 40 سال داشته باشند و داور وظیفه دارد حداقل دو مرتبه در زمان تعیین شده از طرف دادگاه، خواهان گواهی را به تشکیل جلسه دعوت کنند و با آنها مشاوره صورت گیرد. اگر حاصل نشد یکی از داوران یا هر دو آنها نظر خود را ابراز می دارند.
اگر صلح و سازش بین زوجین حاصل نشد، دادگاه در این صورت پس از بررسی های لازم حکم به طلاق زوجین را صادر می کند. بعد از صدور گواهی عدم امکان سازش، مرد باید برای اجرای صیغه طلاق و ثبت طلاق به یکی از دفاتر ازدواج و طلاق رجوع کند و با به همراه داشتن گواهی عدم امکان سازش در دفترخانه اقدام به جاری ساختن صیغه طلاق نماید و واقعه طلاق را به ثبت برساند.
نمونه دادخواست گواهی عدم سازش
در این مقاله نمونه ای از دادخواست گواهی عدم امکان سازش آورده شده است تا مخاطبان با چارچوب تنظیم دادخواست گواهی آشنا باشند.
نمونه دادخواست گواهی عدم امکان سازش
خواهان: آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
خوانده: خانم: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
وکیل: خانم/ آقای: …/ کد ملی: …/ به نشانی: …
خواسته: تقاضای رسیدگی و صدور گواهی عدم امکان سازش به درخواست زوج
دلایل و منضمات دادخواست:
سند پرداخت مهریه مورخ …
کپی مصدق شناسنامه زوج و زوجه
سند تغییر نام و ترجمه رسمی آن
سند ازدواج و ترجمه رسمی آن
گواهی ازدواج به شماره …
گواهی طلاق شماره … به شماره … و ترجمه آن
توافقنامه صلح به شماره … و ترجمه رسمی آن
تقسیط مهریه ضمن گواهی عدم امکان سازش
درباره تسقیط مهریه ضمن گواهی عدم امکان سازش از شعبه دیوان عالی کشور رایی در این مضمون صادر شده است که در این حکم چنین بیان شده است که اگر از سوی زوج درخواست گواهی عدم امکان سازش صورت می گیرد، حمل بر مانع از پذیرش تقاضای اعسار و تسقیط مهریه توسط زوج نمی باشد. و دادگاه می تواند در صورت احراز عدم توانایی مالی و توانایی پرداخت یکجای مهریه برای زوج، وی می تواند نسبت به تسقیط مهریه اقدام کند.
یکی از مسائل چالش برانگیز در دادگاهها مربوط به وکالتهای طلاق و زوایای مربوط به آن می باشد. زوج زمانی که قصد طلاق همسر خود را داشته باشد و با زوجه به توافق رسیده اند، نسبت به اعطای وکالت در طلاق در دفترخانه اقدام می نمایند و دفترخانه ها نیز طبق روال همیشگی خود بابت مهریه نسبت به درج عبارت زوجه میتواند بابت بذل مهریه به هر میزان و شرطی اقدام نماید و هنگام اخذ گواهی عدم امکان سازش با مشکل مواجه می گردد. و همچنین تسقیط مهریه ضمن گواهی عدم امکان سازش درج شود تا پروسه ی طلاق با مانعی مواجه نشود.
به حکم قانون ماده 1133 قانون مدنی مرد هر زمان می تواند نسبت به طلاق همسرش اقدام کند و دادخواست صدور حکم طلاق را تقدیم دادگاه نماید. و دادگاه بعد از تعیین تکلیف حقوق مالی زوجه، رای طلاق را صادر می کند. حال در این بین با توجه به ماده 29 قانون اگر درخواست طلاق با گواهی عدم امکان سازش از سوی زوج باشد، می تواند درخواست تسقیط یا اعسار نماید و نسبت به نوع شرایط پرداخت مهریه و سایر حق و حقوق مالی زوجه مانند اجرت المثل، اقدام نماید.
اعتبار گواهی عدم امکان سازس
اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تصمیم به ازدواج و طلاق 3 ماه پس از ابلاغ گواهی عدم امکان سازش می باشد که طرفین پس از اخذ گواهی از دادگاه باید در مدت مذکور به دفاتر ازدواج و طلاق مراجعه نمایند و گواهی عدم امکان سازش را به دفتر ازدواج و طلاق تحویل دهند. در صورت عدم تسلیم گواهی عدم امکان سازش در مدت مذکور، گواهی عدم امکان سازش از درجه اعتبار ساقط می شود و دیگر اعتباری نخواهد داشت.
به عبارت ساده تر می توان چنین افزود که مدت اعتباری که برای گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفترازدواج و طلاق رسمی اعمال شده است، فقط سه ماه می باشد و این تاریخ از زمان ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای شروع می شود. چنانچه این گواهی ظرف این مهلت به دفترخانه تسلیم نشود یا خواهان و یا خواسته ای به دفترخانه رجوع نکنند و عدم حضور داشته باشند، گواهی عدم امکان سازش از درجه اعتبار ساقط می شود.
هرگاه گواهی عدم امکان سازش بنابر توافق زوجین صادر شده باشد، زوجه به حکم دادگاه یا سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، در این صورت عدم حضور زوج مانعی در اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نخواهد داشت.
سخن غایی
یکی از قوانینی که در دادگاه خانواده برای طلاق و همچنین طلاق توافقی قانونگذاری شده، درخواست گواهی عدم امکان سازش است. حال در جواب این پرسش که گواهی عدم امکان سازش چیست؟ و تفاوت حکم طلاق با گواهی عدم امکان سازش کدام است؟ در این مقاله به اختصار به تمام نکات آن اشاره شده است و نیز به نحوه دریافت و اینکه اگر گواهی عدم سازش به درخواست زوج باشد، شرایط چگونه خواهد بود و قانون در این بین برای زوج چه حکمی را صادر می کند؟ آیا می تواند با درخواست طلاق تقاضای تسقیط یا اعسار نیز داشته باشد؟ در این نوشته به تمام سوالات پرچالش افراد اشاره شده است. تشکر که تا انتهای این مقاله همراه ما بودید در صورت رضایت از این مقاله از شما کاربران تقاضا داریم به آن متیاز دهید این امر موجب گرفتن انرژی و تلاش بیشتر نویسنده در نوشتن مطالب می شود.
