انواع جرایم پزشکی و مجازات آن⚖️جدول دیه قصور پزشکی✔️
در این مقاله قرار است به یک مبحث بسیار مهم در نظام بهداشت و درمان کشور بپردازیم. شاید برای شما و یا یکی از نزدیکان شما پیش آمده باشد که یک امر درمانی به مرکزی و یا پزشکی مراجعه می کنید. و بعد از درمان به این نتیجه می رسید که پزشک مربوط در کار و طبابت خود دچار قصور یا خطایی شده است. اینکه بعد از آن باید چه کنیم و یا قصورات پزشکی، انواع جرایم پزشکی و مجازات آن شامل چه مواردی می باشد را بیان می کنیم. آن چیزی که در بین افراد جامعه نگران کننده است، و در همه مشاغل این موضوع صادق می باشد، بروز اشتباهات و خطاها در اقدامات درمانی است. complication یا عارضه، به هر حال هر اقدامی احتمال وقوع عوارضی را در دل خود نهفته دارد و همیشه باید دقت شود آن محصولی که در خدمات درمانی توسط پزشک و یا پرستار و نظام درمانی بیرون می آید، این است که با یک سری صدماتی برای بیمار به همراه دارد. این صدمات بخشی را به عنوان عارضه قلمداد کنیم و بخشی را ناشی از بی دقتی و بی مبالاتی و یا سهل انگاری پزشک قلمداد کنیم.
جرایم پزشکی چیست؟
شرط تحقق جرایم پزشکی این است که توسط پزشک قصور یا اشتباهی رخ داده باشد. بارها شاهد آسیب هایی مانند قطع عضو یا آسیب های جبران ناپذیر و حتی فوت می شویم . حال این قصورات می توانند به صورت عمدی یا غیر عمدی صورت گیرند که مطابق با قانون اساسی و جرایم پزشکی بوخورد خواهد شد.
و همچنین موارد دیگری مانند جعل مدرک پزشکی، رشوه و مطالبه ی مبلغی غیر از تعرفه ی پزشکی، ادعای پزشک بر بالا بودن تخصص فعلی خودو یا اقدام به جراحی هایی خارج از تخصص و مهارت خود می شود . و سایر موارد دیگری که هر روزه در شکایت های نظام پزشکی شاهد آن هستیم.
علاوه بر مسائل معالجه و قصوراتی در معالجه ی بیماران، موارد دیگری از جمله: افشای اسرار بیماران، کلاهبرداری و سوءاستفاده از حیطه و شان پزشکی، صدور گواهی نامه خلاف واقع و نوشتن نسخه ای رمز گونه میان پزشک و داروخانه، نوعی دیگر از این قصورات پزشکی را در بر دارد. که این تخلفات و قصورات جزو قصورات عمدی محسوب می شوند و طبق قانون دارای مجازات یک سال تا سه سال حبس است.
موضوعی که در شکایات مردمی در رابطه شکایت های پزشکی برخورد می کنیم، خیلی سوال در رابطه با جرایم پزشکی می شود. به طور مثال فردی از سیاه شدن دندان خود که چندین ماه پیش توسط دندانپزشک معالجه شده، و این موضوع قابل توضیح و بررسی واضح تر می باشد.
هر موضوع و اتفاقی که در موضوضع پزشکی وجود دارد، قابلیت شکایت ندارد. تشخیص نادرست، درمان نادرست، استفاده از روش های نادرست، قصور و تقصیر پزشکی باشد. به طور مثال یک وقتی پزشک با وجود خستگی زیاد و اطلاع از عدم رفتن به اتاق عمل را دارد با این همه باز هم به جراحی کردن مداومت می ورزد، و عملی را انجام می دهد و در حین عمل یک اشتباهی را مرتکب می شود و ایشتباه منجر به مجروحیت، فوت و یا قطع عضو می شود. در این صورت پزشک علاوه بر بهبودی، بیماری تشدید می کند.
در این بین باید گفته شود که بیشتر پزشکان از بیمه مسئولیت پزشکی استفاده می کنند. یعنی اگر پزشک به کمیسیون پزشکی قانونی و دادسرای جرایم پزشکی احضار شود، در صورت احراز تطیر و قصور، بازپرس برای پزشک قرار صادر می کند. اما معمول نیست که پزشک را بازداشت کنند حتی اگر اشتباه پزشکی منجر به فوت شده باشد.
حال در جواب این قرار باید افزود که جرایم پزشکی عمدی نیست. و در مقابل اینکه پزشکی کسی را به عمد به قتل برساند بحثی جدای از این مقوله است. اما جرایم پزشکی معمولا عمدی نیست و چون عمدی نبوده، از بیمه مسئولین مدنی استفاده می کنند و همین بیمه نامه وسیقه پزشک در دادسرا می باشد. و یا با توجه به شان پزشکی، در موارد غیر عمد، با یک کفالت مثل جواز کسب و یا پروانه مطب پزشک دیگری آزاد می شود. و در صورت فوت فرد پزشک با وسیقه ای مثل سند ملکی تا روز محاکمه آزاد خواهد شد.
پزشکان محترمی که نظر کمیسیون بر تفسیرشان هست، می توانند اعتراض کنند و بعضا کمیسیون تا اعضای 7 نفره و 9 نفره نیز جلو می رود و در بحث فوت، قاضی تا 11 نفر اجازه ی کمیسیون از طرف قاضی داده می شود. جرائم پزشکی تنها در دادسرای پزشکی رسیدگی می شود.
جدول دیه قصور پزشکی در سال 1403!
نرخ دیه در سال 1403! | مبلغ دیه به تومان |
---|---|
دیه کامل در ماه حرام | 1میلیارد و 600 میلیون تومان |
دیه کامل در ماه غیر حرام | 1 میلیارد و 200 میلیون تومان |
دیه شکستگی استخوان دست که قابل التیام باشد | 120میلیون تومان |
دیه شکستگی نازک نی و درشت نی استخوان پا | 120 میلیون تومان |
دیه شکستگی بینی | 120میلیون تومان |
دیه شکستگی جمجمه سر در حد هاشمه | 120 میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد حارصه | 12 میلیون تومان |
دیه زخم شدگی در حد دامیه | 24 میلیون تومان |
دیه دندانهای پیشین که کامل ساقط شوند | 60 میلیون تومان |
دیه دندانهای پشتی که کامل ساقط شوند | 40 میلیون تومان |
دیه یک دست و دیه یک پا | 600 میلیون تومان |
دیه شکستگی دندههای محیط بر قلب | 30 میلیون تومان |
دیه خرد شدگی استخوان قابل التیام | 120 میلیون تومان |
مقایسه تخلفات پزشکی با جرایم پزشکی
حال در این باره که رابطه ماهوی و رابطه شکلی جرایم پزشکی با تخلفات پزشکی چیست؟، بحث را ادامه میدهیم. جرائم پزشکی به لحاظ شکلی و ماهوی در قانون مجازات اسلامی تعریف شده است.، بر خلاف تخلفات پزشکی که صرفا از جنبه انتظامی پیگیری می شود، و در قانون مجازات اسلامی وارد نشده اند.
درباره تفاوت تخلف پزشکی با جرم پزشکی بیشتر بدانیم! تخلف پزشکی مربوط به زمانی است که پزشک در انجام امورات پزشکی مرتکب تخلف شده باشد. به عنوان مثال اگر پزشک هزینه خارج از تعرفه درخواست کرده باشد، یک نوع تخلف به شمار می رود.و یا اینکه پزشک عمومی کار یک جراح را انجام بدهد، تخلف محسوب می شود و یا پزشک رفتاری خلاف شئونات پزشکی داشته باشد، تخلف محسوب می شود و شما می توانید شکایت خود را در سازمان نظام پزشکی مطرح کنید. پزشک مجازاتی که در قانون در نظر گرفته شده، محکوم می شود.
جرم پزشکی به زمانی گفته می شود که پزشک در اثر تخلفات پزشکی که انجام داده، صدمه بدنی به شاکی وارد کرده باشد. وقتی صدمه بدنی اتفاق افتاده باشد، این کار تخلف نیست و جرم محسوب می شود. و شاکی باید شکایت خود را در دادسرای جرایم پزشکی مطرح نماید
اگر پزشکی مجرم شناخته می شود یعنی بنابه توضیحات قبلی، صدمه ای بدنی به بیمار وارد شده باشد، مجرم شناخته می شود. و برای این آسیب مطابق قانون دیه تعیین شده است.
پزشک چه زمانی مرتکب قصور می شود؟
قصور پزشکی به معنای خطا و اشتباهی می باشد که پزشک در طول درمان یا جراحی بر روی بیمار خود انجام میدهد. که در این بین منجر به صدمه و آسیب به بیمار می شود. البته باید توجه داشت که خطا و اشتباه پزشک ناشی از بی احتیاطی، نداشتن مهارت و علم و دانش پزشکی کافی است. و با توجه به کلمه ی خطا، که از معنی آن پیداشت، هیچ قصد و نیت قبلی در کار نیست و این اشتباه سهوا رخ داده است.
انواع قصور پزشکی که می توان اشاره کرد، بی احتیاطی پزشک، بی مبالاتی، مهارت نداشتن در پزشکی و رعایت نکردن مقررات و ضوابط طبابت توسط پزشک معالج است.
خطای پزشک در نسخه نویسی و نیز اشتباه در تشخیص نوع بیماری می توان به دیگر قصورات پزشک اشاره کرد. چنانچه پزشک مسئولیت خطیر تشخیص بیماری را بر عهده می گیرد در مقابل تمامی جوانب این تشخیص، مسئول است و در صورت بروز خطای پزشکی و صدمه ای به بیمار، قصور پزشکی محسوب می شود و از طریق بیمار پیگرد قانونی دارد.
چنانچه پزشک معالج در راستای درمان، اقدامی بر خلاف قوانین علمی و قانونی پزشکی، انجام داده باشد.: و نیز در روش درمان و در کار پزشکی انجام شده، موجب ضرر و زیان به بیمار شده باشد، و سایر قصورات از این موارد، از قصورات پزشکی محسوب می شود و پزشک در مقابل این کم کاری پاسخ گو می باشد.
قصورات پزشکی همان طور که از تعاریف و موارد اشاره شده در این باره، پیداست.، شامل انواع مختلفی می باشد که به موارد شایع اشاره می کنیم.
یکی از این موارد بی احتیاطی پزشک است. چنانچه پزشک معالجه ای را انجام می دهد که از نظر علمی و طبابت تایید شده نیست، اقدامی سهل انگارانه مرتکب شده است و در نتیجه ی این سهل انگاری و بی احتیاطی، به بیمار وی آسیب بدنی و یا روحی وارد می شود.
در صورت ادعای شخصی مبنی بر قصور پزشک در انجام طبابت خود، می باست ادله و مدارکی قابل اثبات برای ادعای خویش داشته باشدو بی مبالاتی و بی احتیاطی پزشک را اثبات کند. چرا که در قانون علوم پزشکی، اصل بر این است که پزشک نباید هیچ گونه غفلت و کوتاهی در معالجه و تشخیص خود داشته باشد.
مدارکی که در راستای اثبات قصور پزشکی باید به دادگاه ارائه شود، شامل پرونده های پزشکی فرد بیمار، تصاویر رادیولوژی از ناحیه آسیب دیده قبل از انجام عمل جراحی و بعد از آن، نسخه تجویز شده پزشک، برگه بانکی یا همان فیش واریزی های هزینه های پزشک و دفترچه درمانی بیمار است.
جنبه عمومی جرم قصور پزشکی کدام است؟
سازو کاری برای بالا بردن آگاهی عموم مردم، برگه ای ساده است در پرونده های بیمارستان به عنوان رضایت نامه و براعت نامه است. در واقع این یک منشوری است به نام منشور حقوق بیمار، در بیمارستان ها نصب است و به همه بیماران موظف هست اهدا شود. در بند سوم این منشور، ارائه اطلاعات است. در این منشور صراحتا قید می شود که بیمار حق دارد بداند چه کسی چه کاری و چه نوع عوارضی را قرار است از آن نوع کار برایش مترتب شود. علارغم رعایت موازین فنی احتمال بروز عوارض است و بیمار موظف به آگاهی در این موارد است.
در این بحث می خواهیم بررسی کنیم که وقتی علیه یک پزشک در دادسرا شکایت مطرح می شود، عنوان مجرمانه ی آن چه می تواند باشد؟ و یا بهتر است بگوییم آیا شامل جنبه عمومی جرم قصور پزشکی می شود؟. وقتی یک پزشکی یک جراحی را انجام می دهد، و اگر جراحی صورت گرفته منتهی به فوت بیمار شود، اتهام پزشک در این پرونده قتل شبه عمد به شمار می رودو به این اتهام تفهیم می شود و پرونده به دادسرا و در ادامه به دادگاه ارجاع داده می شود.
اما اگر اقدام درمانی که پزشک برای بیمارش انجام داده، منتهی به فوت بیمار نشود.موارد به این شکل می باشد که فقط یک آسیبی به بیمار وارد شده باشد، اتهام پزشک در این موارد ایراد صدمه بدنی غیر عمد می باشد.
حسب مورد مجازات های این گونه که قتل شبه عمد اگر توسط پزشک اتفاق بیافتد، دادگاه می تواند حتی پزشک رابه حبس نیز محکوم کند. اگر میزان وصول به پزشک خیلی زیاد باشد. اما در مواردی که اقدام پزشک منتهی به ایراد صدمه بدنی غیرعمدی می شود، مجازات پزشک صرفا پرداخت دیه به بیمار است.
مجازات های انتظامی پزشکان مطابق قانون در مواردی که پزشکی تخلفی انجام دهد، قانون تشکیل سازمان نظام پزشکی، هفت نوع مجازات برای پزشک در نظر گرفته است. تعیین هر یک از این مجازات ها با توجه به تعداد پرونده هایی است کهپزشک سابقا داشته و همچنین میزان قصوری که در پرونده مورد نظر انجام داده است.
حال به بررسی هفت نوع مجازاتی که ذکر شد، می پردازیم و در قانون به چه شکلی تعریف شده است.
- تذکر و توبیخ شفاهی در حضور هیات مدیره نظام پزشکی محل
- اخطار یا توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی محل
- توبیخ کتبی با درج در پرونده نظام پزشکی و نشریه نظام پزشکی محل یا ارساق رای در تابلو اعلانات نظام پزشکی محل
- محرومیت از اشتغال به حرفه ی پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در محل ارتکاب تخلف
- محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته از سه ماه تا یک سال در تمام کشور
- محرومیت از اشتغال به حرفه های پزشکی بیش از یک تا پنج سال در تمام کشور
- محرومیت دائم از اشتغال به حرفه های پزشکی و وابسته به تمام کشور
بنابراین اگر پزشک تخلفی انجام بدهد، دادسرای انتظامی رسیدگی به تخلفات پزشکی، با توجه مواردی که سابقا ذکر شد، یکی از این مجازات ها را برای متخلف در نظر می گیرند.
قصور پزشکی در قانون مجازات جدید
در حکمی که در نتیجه ی قصور پزشکی ارائه می شود، اگر این قصور منجر به فوت بیمار باشد، در نتیجه اثبات قصور پزشکی، پزشک معالج به پرداخت دیه کامل یا به میزان تقصیر، محکوم می شود. و حتی به موجب محکومیت و میزان تخلف، به حبس نیز محکوم شود. طبق ماده 616 قانون مجازات اسلامی، چنانچه پزشکی با اقدامی که از روی عدم مهارتی و دانش پزشکی، رخ داده باشد، مرتکب حبس از یک تا سه سال خواهد شد.
در قانون مجازات جدید به جهت قصورات پزشکی، لازم است بدانیم که در مورد قصورات یا تخلفات پزشکی به کجا باید شکایت کرد؟ و یا از جه کسی باید شکایت کرد؟
اعمال پزشکی از مهمترین اعمال به شمار می آیند و دلیل این اهمیت هم سروکار داشتن با زندگی بیمار و جان انسانها و سلامت افراد جامعه است. بنابراین در صورتی که در خصوص اعمالی پزشکی قصوری حاصل شد، این عمل قابل چشم پوشی نیست.
بر اساس ماده 295 قانون مجازات اسلامی، قصور در انجام اعمال پزشکی در حیطه جنایات شبه عمد قرار داده شده است. جرایم شبه عمد، جرایمی هستند که همراه با تقصیر است و انجام دهنده عمل قصدفعل را دارد ولی قصد جنایت یا همان نتیجه را ندارد. ولی اگر پزشک بر اساس تعمد و تقصیر مرتکب جنایت شده باشد، یعنی قصد فعل و نتیجه را داشته باشد، جنایت حتما عمدی است. بنابراین اعمال پزشکی می تواند به صورت عمد یا شبه عمد باشد.
حال از پزشک در کجا و به چه صورتی می توان شکایت کرد؟ در صورتی که پزشک مرتکب جنایتی شد و فرد بخواهد برای دفاع از حق خود از پزشک شکایت کند، می تواند از یکی از این مراجع اقدام کند. دادگاه های عمومی، شوراهای حل اختلاف، دادسرای جرایم پزشکی و سازمان نظام پزشکی است.
این نکته نیز قابل ذکر است که، تخلفاتی نظیر تعرفه های پزشکی، تجویز داروهای مشابه به جای داروی اصلی، برخورد نا مناسب و ناشایسته کادر پزشکی بابیماران، خودداری از پذیرش بیماران اورژانسی توسط مراکز درمانی را تخلفات انتظامی می گویند و مرجع تشخیص این امر، سازمان نظام پزشکی است.
تشخیص تخلف از جنایت، توسط تیم تخصصی متشکل از کارشناسان متخصص در این زمینه صورت می گیردو عدم رعایت موازین قانونی و مقررات صنفی و حرفه ای و شغلی، و هم چنین سهل انگاری در انجام وظایف قانونی، به وسیله شاغلان حرف پزشکی و وابسته به پزشکی هم تخلف پزشکی محسوب می شود.
سامانه گزارش تخلفات پزشکی
در قوانین کشور برای شکایت های مردمی از پزشکان دو راه حل وجود دارد. اول رجوع به نظام پزشکی است که یک سازمان صنفی است در صورت به نتیجه نرسیدن، قانون گذار به یک نهاد دیگر نیز اجازه داده به شکایت های مردمی رسیدگی شود.
از آنجا که نظام پزشکی یک نظام صنفی است که توسط پزشکان انتخاب می شوند، و برای ادامه مسئولیت هم نیاز به رای پزشکان دارند، معمولا شکایت های مردمی گرفتار تعارض منافع می شود.
در رسیدگی به شکایات و ثبت دادخواست در سامانه طرح ریزی شده است تا بیمار بدون مواجه با تعارض منافع، شکایت خود را در سامانه تخلفات پزشکی ثبت کند. سامانه رسیدگی به شکایات مردمی 190 مستقر در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به صورت شبانه روزی و با حضور تمام وقت کارشناسان، آماده دریافت و ریدگی فوری به شکایات بیماران می باشند. شکایت های بیماران می تواند در زمینه مشکلات بهداشتی و درمانی و دارویی باشد.
سامانه رسیدگی به درخواست ها و شکایت های مردمی با شماره 190 می باشد و کد های داخلی زیر جهت طرح شکایت به اورژانس شماره 115، و ارائه مشکل در زمینه های بهداشت محیط بعداشت حرفه ای، شکایات در زمینه رسیدگی به بیماران، مشکلات تامین دارویی است که هموطنان می توانند انتقادات خود را به جهت حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، از طریق خط 6 سامانه 190 در میان بگذارند. بعد از طرح شکایت در سامانه با دریافت کد رهگیری، می توانید موضوع را پیگیری نمایید.
جدول دیه قصور پزشکی
در هر صنفی امکان بروز قصور و خطا وجود دارد. اما برخی از قصور مانند قصورات پزشکی به تمام شدن جان انسانها و یا صدمات جدی می شوند که بعضا این خطاها جبران ناپذیر است لذا قانون برای ارضای بیماران و هشدار برای نظام پزشکی، جرایمی را تعیین کرده است و دادگاه به نفع بیمارانی که قصورات پزشکی به صورت عمد یا غیر عمد باشد، رای می دهد و از بابت قصور پزشکی، دیه دریافت کند.
سخن غایی
چقدر خوب است که عموم مردم یک سری سازوکارها یی را داشته باشیم تا آگاهی جامعه را بالا ببریم که بتواند فرق بین عارضه و قصور پزشکی را تشخیص دهد. اینکه پزشک در چه مواقعی مشمول قصور می باشد و جرایم مربوط به هر کدام از این تخلفات، بر طبق قانون با انتظام نظامی و پزشکی تشخیص داده می شود. در این مقاله سعی شد به تمام مواردی که به عنوان قصور پزشکی قلمداد می شود و جرایم پزشکی که برای این تخلفات و اتفاقات، قوانینی وضع شده است تا در صورت عمدی بودن و یا غیر عمد بودن این قصورات از سوی پزشک معالج، پیگرد قانونی خود را طی نماید. با ورود به این پیگیری ها باید افزوده شود که به همین دلایل، این اطمینان به مردم داده می شود که سازمان های متعددی مثل سازمان نظام پزشکی و واحد های نظارت بر درمان، در گستره ای، رسیدگی به انواع جرایم پزشکی و مجازات آن را دنبال می کنند. تشکر که تا انتهای این مقاله همراه ما بودید در صورت رضایت از این مقاله از شما کاربران تقاضا داریم به آن متیاز دهید این امر موجب گرفتن انرژی و تلاش بیشتر نویسنده در نوشتن مطالب می شود.