اجرت المثل زن چیست؟💰شرایط تعلق نگرفتن اجرت المثل به زن!
اجرت المثل زن در زندگی مشترک یکی از موضوعات مهم در حقوق خانواده است که بهویژه در موارد جدایی و توافقهای مالی میان زوجین اهمیت مییابد. این مفهوم به معنای حق مالی زوجه بر اساس کارهایی است که او در خانه شوهر انجام میدهد، در حالیکه این کارها از وظایف شرعی او نبوده و او هم قصد تبرع و رایگان انجام دادن آنها را نداشته است. بر اساس اصول حقوقی، هر انسانی که فعالیتی انجام دهد، مستحق پاداش و اجرت است، مگر اینکه بهطور صریح اعلام کند که کارش بدون چشمداشت و رایگان است. بهطور خاص در زندگی مشترک، زوجه ممکن است مسئولیتهای متعددی را بر عهده بگیرد، که از جمله آنها میتوان به مدیریت خانه، نگهداری از فرزندان و انجام امور روزمره اشاره کرد. در این مقاله قصد داریم تا اجرت المثل زن چیست؟ را مورد بررسی قرار دهیم پس تا انتهای این مطلب همراه ما باشید.
اجرت المثل زن چیست؟
در پاسخ به اجرت المثل زن چیست؟ باید گفت: اجرت المثل زن، به طور کلی به معنای کارشناسی و محاسبه هزینههای انجام فعالیتهایی است که زنان در طول زندگی زناشویی به صورت غیررسمی و بدون دریافت دستمزد انجام میدهند. این فعالیتها میتوانند شامل وظایف مختلفی باشند که در خانه مشترک به عهده زن گذاشته میشود، چه زن شاغل باشد و چه نه.
در زندگی روزمره، زنها به انجام کارهایی مانند پختن غذا، تمیز کردن منزل، مراقبت از فرزندان، بردن آنها به مدرسه، و اتو کردن لباسهای همسر مشغولند. این فعالیتها همگی دارای ارزش اقتصادی هستند و اگر شوهر بخواهد فردی را برای انجام این وظایف استخدام کند، ناگزیر است برای این خدمات دستمزد پرداخت کند. از این رو، کارهای خانه که به وسیله زن انجام میشود به صورت رایگان ارزشی را به زندگی خانواده اضافه میکند.
اجرت المثل زنان به این معناست که اگر زن بخواهد بابت این کارهای انجامشده دستمزد دریافت کند، باید معادل دستمزدی که به انجام این کارها تعلق میگیرد، به او پرداخت شود. این مسئله به عدالت اجتماعی و اقتصادی در خانوادهها کمک میکند و به زنان این حق را میدهد که بابت زحمات و تلاشهای خود در خانه ارزشگذاری شوند.
اجرت المثل زن چقدر است؟
همانطور که بیان شد، این مبلغ بر مبنای شرایط خاص هر پرونده خانوادگی محاسبه میگردد و نمیتوان مبلغ دقیقی را برای آن تعیین کرد. با این حال، بر اساس رویههای قضایی موجود، این مبلغ معمولاً بین ده تا پانزده میلیون ریال به ازای هر سال زندگی مشترک تعیین میشود.
به عنوان مثال، اگر زنی به مدت ده سال در یک زندگی مشترک حضور داشته باشد، میتواند انتظار داشته باشد که مبلغی بین صد تا صد و پنجاه میلیون ریال بهعنوان اجرت المثل دریافت کند. این موضوع نشاندهنده اهمیت و ارزش کارهای زن در خانه و خانواده است.
با توجه به متنی که در بالا اشاره شد، نظر به شرایط شغلی، معمولاً اجرت المثل زن خانهدار نسبت به زن شاغل بالاتر محاسبه میشود. این امر به دلایل واضحی چون ساعات کمتر حضور زن شاغل در منزل و به تبع آن انجام کارهای منزل کمتر است. بهعبارت دیگر، زن خانهدار بیشتر وقت و انرژی خود را صرف خانواده و امور خانه میکند و بنابراین اجرت المثل او باید بیشتر محاسبه گردد.
همچنین، لازم به ذکر است که اجرت المثل زن ناشزه (زنهایی که بدون دلیل موجه از تمکین شوهر خود امتناع میکنند) نیز تا تاریخ نشوز و عدم تمکین محسوب میشود. در این راستا، قانونگذار به این نکته توجه داشته که حقوق مالی زن حتی در شرایطی که به دلیل عدم تمکین، رابطه زناشویی دچار مشکل شده است، همچنان باید در نظر گرفته شود.
شرایط مطالبه اجرت المثل زن!
اجرت المثل زن در زندگی مشترک بر اساس قوانین ایران، شرایط خاصی برای مطالبه آن وجود دارد. بر اساس بند الف تبصره 6 ماده واحده قانون اصلاح مقررات طلاق، زن میتواند در صورتی که کارهای خانهداری را به دستور شوهر انجام داده و با قصد عدم تبرع این کارها را به انجام رسانده باشد، اجرت المثل آن را مطالبه کند.
برای احراز حقداشتن به اجرت المثل، دو موضوع اصلی باید توسط دادگاه ثابت شود. نخست آنکه، زن باید اثبات کند که کارهایی را که انجام داده به دستور شوهرش انجام شده و این کارها شرعاً بر عهده وی نبوده است. به این معنا که زن باید برای دادگاه روشن کند که کارهای انجامشده خارج از وظایف قانونی و شرعی او بوده و صرفاً به دلیل درخواست شوهر انجام شده است.
موضوع دوم، نیت زن در انجام کارهاست. زن باید ثابت کند که در انجام این فعالیتها، قصد تبرع نداشته است، به این معنی که این کارها را بهصورت رایگان و با نیت کمک به شوهر انجام نداده، بلکه بهعنوان یک وظیفه با دستور وی انجام شده است.
با توجه به قاعده “البینة علی المدعی”، بار اثبات بر عهدهی زن است که مدعی دریافت اجرت المثل است. بنابراین، او باید شواهد و مدارکی ارائه دهد که نشاندهنده وجود دستور از سوی شوهر و همچنین عدم قصد تبرع وی باشد. این شرایط حقوقی نشاندهنده اهمیت شفافیت و دقت در اثبات ادعاها در دعاوی خانوادگی است. در نهایت، این مسائل نهتنها در تعیین حقوق مالی زن پس از طلاق اهمیت دارد، بلکه به تبیین نقش و مسئولیتهای هر یک از زوجین در زندگی مشترک نیز کمک میکند.
نحوه محاسبه اجرت المثل زن چگونه است؟
همانطور که اشاره شد اجرت المثل زن چیست، اجرت المثل یکی از مباحث مهم در حقوق خانواده است که به موضوع اشتغال و کارهای زن در ایام زندگی مشترک اشاره دارد. بر اساس قوانین مدنی، زن میتواند برای دریافت اجرت المثل ایامی که در زندگی مشترک به انجام کارهای خانگی و مدیریتی پرداخته است، اقدام کند.
محاسبه اجرت المثل زن با اثبات دو امر اصلی انجام میشود: اول، کارهای انجام گرفته توسط زن در طول سالهای زندگی مشترک و دوم، مدت زمان زندگی مشترک. پس از تقدیم دادخواست مطالبه اجرت المثل به دادگاه، قاضی پرونده با بررسی مستندات و احراز تعلق و حقانیت زن در دریافت اجرت المثل، قرار ارجاع امر به کارشناسی را صادر میکند.
کارشناس حقوقی با در نظر گرفتن عوامل مختلفی مانند مدت زمان زندگی مشترک، سن زوجه، نحوه اشتغال و فعالیتهای زناشویی، میزان اجرت المثل را تعیین میکند. این امر به موجب یکی از قواعد حقوقی مبنی بر منع دارا شدن غیرعادلانه است. بر اساس این قاعده، هیچ کاری بدون پاداش نمیماند و فرض عدم تبرع نشاندهنده این است که باید به کارهای زن پاداشی تعلق گیرد تا از غیرعادلانه شدن روابط مالی میان زوجین جلوگیری شود.
در نهایت، اجرت المثل نه تنها برای جبران زحمات زن در خانه و خانواده ضروری است، بلکه به عنوان یک اصل قانونی از عدالت اجتماعی نیز حمایت میکند. بنابراین، با توجه به شرایط هر پرونده، محاسبه و تعیین اجرت المثل یک فرآیند قانونی و کارشناسی محسوب میشود که هدف آن حفظ حقوق و عدالت میان زوجین است.
نحوه مطالبه اجرت المثل زن در زندگی مشترک
در صورتیکه زوجه بخواهد اجرت المثل خود را مطالبه کند، میتواند دادخواست الزام شوهر به پرداخت اجرت المثل را به دادگاه خانواده تقدیم کند. برای موفقیت در این دعوا، زوجه باید دلایل قانعکنندهای برای ادعای خود ارائه دهد. این دلایل میتواند شامل شهادت شهود، مستندات یا مدارک دیگر باشد. همچنین، علم قاضی به عنوان دلیلی دیگر میتواند در اثبات ادعای زوجه مؤثر باشد. در واقع، پرونده اجرت المثل زن مانند مهریه، همواره قابل مطالبه است و زن میتواند در هر زمان این درخواست را مطرح کند.
در صورتیکه شوهر محکوم به پرداخت اجرت المثل شود اما از پرداخت آن امتناع کند، زن میتواند با استناد به ماده 2 قانون نحوهی اجرای محکومیتهای مالی، تقاضای جلب همسرش را کند. اگر مرد توانایی پرداخت اجرت المثل را به صورت یکجا نداشته باشد، میتواند دادخواست اعسار و تقسیط را به دادگاه ارائه نماید.
یکی از مزایای مطرح کردن دادخواست اجرت المثل این است که زوجه میتواند این دادخواست را به صورت مستقل از دادخواست طلاق مطرح کند و نیازی نیست که پس از طلاق به این امر اقدام نماید.
پس از ثبت دادخواست، روند رسیدگی به دعوا آغاز میشود. دادگاه به دلایل زوجه رسیدگی کرده و میتواند اقدام به تحقیق محلی یا استماع شهادت شهود کند. مرحله نهایی این فرآیند شامل ارجاع امر به کارشناس است که پس از بررسی مستندات و صحبت با طرفین، نظر خود را اعلام میکند. نظر کارشناس معمولاً ملاک صدور رأی نهایی دادگاه خواهد بود.
در نتیجه، مطالبه اجرت المثل زن در زندگی مشترک فرایندی قانونی و قابل پیگیری از سوی زنان است که به حفظ حقوق آنها کمک میکند. این موضوع نه تنها به شفافیت در روابط خانوادگی میانجامد، بلکه باعث ترغیب مردان به احترام به زحمات همسران خود میشود.
ملاک تعیین اجرت المثل زن چیست؟
اولین عامل مؤثر در تعیین اجرت المثل، مشغول بودن زوجه به شغل خارج از منزل است. اگر زوجه در محیط کار خارج از خانه مشغول به کار باشد و زمان کمتری را به انجام کارهای خانگی اختصاص دهد، بهطور معمول میزان اجرت المثل او کمتر از زنانی است که به صورت تماموقت در منزل فعالیت میکنند. در واقع، زمانیکه یک زن بهطور کامل به مدیریت خانه و خانواده مشغول است، این موضوع بر ارزش کار او تأثیر مستقیم دارد.
تحصیلات نیز یکی از نکات کلیدی در محاسبه اجرت المثل زن است. به طور کلی، هر چه سطح تحصیلات خانم بالاتر باشد، اجرت المثل او نیز به نسبت افزایش مییابد. این موضوع به دلیل افزایش مهارتها، تواناییها و مشارکت در فعالیتهای مختلف اجتماعی است که باعث میشود ارزش کار او از جنبههای مختلف افزایش یابد.
علاوه بر این، شأن و مقام اجتماعی زن، شغل پدر او و نیز مکان زندگی او قبل از ازدواج نیز میتوانند بر میزان اجرت المثل تأثیر بگذارند. به عنوان مثال، زنانی که از سطح اجتماعی بالاتری برخوردارند و در خانوادههای مرفهی بزرگ شدهاند، ممکن است نسبت به دیگران اجرت المثل بیشتری دریافت کنند.
نهایتاً، تعداد فرزندان نیز در تعیین اجرت المثل زن بسیار مؤثر است. هر چه تعداد فرزندان زوجه بیشتر باشد، میزان اجرت المثل او نیز افزایش مییابد، زیرا مدیریت و تربیت چند فرزند نیازمند زمان و تلاش بیشتری است.
در چه صورت اجرت المثل به زن تعلق نمی گیرد؟
مواردی وجود دارد که تحت شرایط خاص، اجرت المثل به زن تعلق نمیگیرد. در این قسمت به بررسی این موارد میپردازیم. نخستین مورد، زمانی است که مرد بتواند ثابت کند که زن به قصد رایگان کارهای منزل را انجام داده است. در این حالت، با توجه به عدم وجود نیت دریافت حقالمثل، زن مستحق دریافت اجرت نیست. به عبارت دیگر، اگر زن به دلیل محبت یا عواطف شخصی کارهای خانه را انجام دهد و این موضوع مستند به قضاوت و اتفاقات خانواده باشد، اجرت المثل به او تعلق نمیگیرد.
دومین مورد، وقوع شرط عدم مطالبه یا درخواست زوج از زوجه برای انجام کارهای منزل است. اگر مرد به زن تصریح نکند که باید کارهای خاصی را انجام دهد یا در واقع درخواست انجام این کارها را نداشته باشد، ممکن است زن مستحق اجرت المثل نباشد. در چنین وضعیتهایی، رفتارهای زن نه به عنوان یک تعهد مشخص، بلکه به عنوان اقدامی شخصی تلقی میشود.
سومین مورد نیز به تخلف زن از وظایف زناشویی مربوط میشود. اگر زن از انجام وظایف خود در زندگی مشترک به گونهای تخلف کند که به اساس روابط زناشویی آسیب برساند، اجرت المثل به وی تعلق نخواهد گرفت. این مسئله میتواند شامل عدم رعایت حقوق و مسئولیتها در خانواده باشد. به طور کلی، در هر یک از این سه حالت: نیت رایگان، عدم درخواست و تخلف از وظایف زناشویی، اجرت المثل به زن تعلق نخواهد گرفت.
سخن غایی
در این مقاله به همه ی ابعاد اجرت المثل زن چیست؟ پرداخته شد. امیدواریم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد. وب سایت حقوقی «از وکیل بپرس» به عنوان یک منبع معتبر در زمینهی حقوقی، مطالب متنوعی را به متقاضیان ارائه میدهد. علاقمندان میتوانند نظرات خود را ثبت کرده و با دادن امتیاز به خدمات ارائه شده، به بهبود کیفیت مشاورهها و مطالب کمک کنند.