دریافت مهریه بعد از طلاق 💰 امکانپذیر است؟💔
مهریه بهعنوان یک حق قانونی و شرعی برای زن بعد از ازدواج، از اهمیت بالایی برخوردار است. این حق نه تنها در زمان زندگی مشترک، بلکه در شرایطی مانند طلاق نیز به رسمیت شناخته میشود. بسیاری از زنان ممکن است پس از جدایی، با پرسشهایی در رابطه با دریافت مهریه خود مواجه شوند. طلاق، که میتواند به انواع مختلفی تقسیم شود، حق قانونی مرد محسوب میشود. این بدان معناست که در برخی موارد زن ممکن است تحت فشارهای اجتماعی، اقتصادی یا عاطفی مجبور به گذشت از مهریه خود گردد، بهویژه زمانی که قصد دارد از وضعیت نامطلوب خود خارج شود. پس از طلاق، ممکن است زن به دلیل احساس پشیمانی یا نارضایتی از تصمیم خود، به دنبال دریافت مهریهاش باشد. این امر چالشی حقوقی و عاطفی به همراه خواهد داشت و نیازمند بررسیهای دقیق قانونی است. در این مقاله به بررسی دریافت مهریه بعد از طلاق میپردازیم.
دریافت مهریه بعد از طلاق چه شرایطی دارد؟
مهریه یکی از مباحث بنیادین در حقوق خانواده و ازدواج است که از دیرباز در فرهنگ و سنتهای مختلف، بهویژه در جوامع اسلامی، مورد توجه قرار گرفته است. فرایند طلاق و شرایط مربوط به آن بهویژه در زمینه مهریه، موضوعاتی پیچیده و نیازمند دقت و فهم عمیق دارند. در این نوشتار سعی میشود تا شرایط و نکات لازم برای مطالبه مهریه بعد از طلاق بهطور مختصر و مفید بررسی شود.
ابتدا باید به شناخت مفهوم مهریه و دو نوع آن که در قراردادهای ازدواج مورد استفاده قرار میگیرد بپردازیم. مهریه میتواند بهصورت «عند المطالبه» یا «عند الاستطاعه» تعیین شود. در حالت اول، زن میتواند هر زمان که خواست اقدام به مطالبه مهریه خود کند و این حق حتی پس از طلاق و فوت شوهر نیز برای او محفوظ میماند. اما در حالت دوم، پرداخت مهریه منوط به استطاعت مالی مرد است و این بدان معناست که زن نمیتواند شوهر را به پرداخت آن مجبور کند. بنابراین، معتبر بودن هر یک از این دو نوع مهریه به نگرش مالی و حقوقی طرفین و شرایط زندگی آنها وابسته است.
پس از وقوع طلاق، وضعیت مهریه زن تحت تأثیر نوع طلاق و دلایل آن قرار میگیرد. در صورتی که طلاق قبل از برقراری رابطه زناشویی رخ دهد، زن تنها مستحق نیمی از مهریه تعیینشده در عقدنامه خواهد بود. اما اگر طلاق پس از برقراری رابطه زناشویی باشد، این زن استحقاق دریافت تمام مهریه را خواهد داشت. این نکته قابل توجه است که مواردی مانند خیانت مرد یا نازایی زن، موجب از بین رفتن حق زن برای دریافت مهریه نمیشود.
شرایط و مراحل لازم برای مطالبه مهریه به نوع طلاق نیز بستگی دارد. در طلاق به درخواست زوجه، زن برای مطالبه مهریه خود باید دادخواستی جداگانه به دادگاه خانواده ارائه دهد. اما در طلاق به درخواست زوج، تمامی حقوق مالی زن، از جمله مهریه و حضانت فرزندان مورد بررسی قرار میگیرد. بهویژه در شرایطی که تنها 110 سکه بهار آزادی از مهریه دارای ضمانت اجرایی قانونی است، دیگر بخشهای مهریه به استطاعت مالی مرد بستگی دارد.
در نتیجه، شرایط لازم برای دریافت مهریه بعد از طلاق موضوعی چندلایه و وابسته به متغیرهای مختلف است. توجه به جزئیات قانونی و نحوهی پیگیری حقوق مالی در این فرایند میلی به نتیجهگیری صحیح را تسهیل خواهد کرد. بنابراین، شناخت دقیق از قوانین و مشاوره با کارشناسان حقوقی میتواند به زنانی که به دنبال مطالبه مهریه خود هستند کمک شایانی کند. با توجه به پیچیدگیهای موجود، بهترین راهکار دریافت مشاوره مناسب و عادلانه در زمینه حقوق خانواده و مهریه است.
دریافت مهریه بعد از طلاق توافقی
طلاق توافقی یکی از اشکال طلاق است که در آن زوجین با توافق یکدیگر تمامی مسائل مربوط به جدایی خود را تنظیم میکنند. این نوع طلاق بهویژه در جوامع مدرن، به عنوان یک راهحل برای کاهش تنشها و درگیریهای احتمالی میان زوجین، مورد توجه قرار گرفته است. با این حال، یکی از مسائلی که ممکن است در این فرایند به وجود آید، موضوع مهریه است که در فرهنگهای مختلف، اهمیت ویژهای دارد.
در طلاق توافقی، تمامی شرایط و توافقات باید بهصورت مشترک از سوی زوجین تعیین گردد. این بدان معناست که هر دو طرف در مذاکرات مربوط به مهریه، نفقه و سایر موارد مالی به توافق میرسند. در شرایطی که زوجین در خصوص مهریه نتوانند به توافق برسند، دادگاه موظف است که به موضوع رسیدگی کرده و تصمیم مقتضی را اتخاذ کند. این نکته حائز اهمیت است که در طلاق توافقی، اگر زن برای ترغیب مرد به طلاق مهریه خود را بخشیده باشد، این بخشش نمیتواند بهصورت قطعی تعبیر شود و در مراحل بعدی امکان پیگیری آن وجود دارد.
از سوی دیگر، باید به این نکته توجه داشت که طلاق توافقی نوعی طلاق بائن است، به این معنا که پس از اجرای آن، امکان بازگشت زوجین به یکدیگر بهراحتی ممکن نیست. با این حال، اگر زن در دوران عده به فکر اجرای مهریه خود بیفتد، طلاق به حالت رجعی تغییر مییابد. در چنین شرایطی، مرد میتواند به همسرش بازگردد و بدون نیاز به عقد مجدد، زندگی مشترک خود را از سر گیرد.
بهطور خلاصه، موضوع مهریه در طلاق توافقی میتواند پیامدهای قانونی و عاطفی مهمی داشته باشد. برای جلوگیری از بروز مشکلات و سوءتفاهمات ممکن، توصیه میشود که زوجین با آگاهی و درک کامل از حقوق و مسئولیتهای خود به این مسئله پرداخته و در صورت لزوم، از مشاورههای حقوقی بهرهمند شوند.
دریافت مهریه بعد از طلاق غیابی
طلاق غیابی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات حقوقی در حوزه خانواده، مسائل پیچیدهای را به همراه دارد. یکی از مسائل جنجالی که در این زمینه مطرح میشود، موضوع دریافت مهریه توسط زوجه بعد از وقوع طلاق غیابی است. زمانی که زوجه برای دریافت مهریه خود از طریق مراجع قضایی اقدام مینماید، ممکن است زوج اقدام به امتناع از پرداخت مهریه کند. این امتناع ممکن است با انتقال اموال به اشخاص ثالث یا هر ترفند دیگری در راستای جلوگیری از پرداخت مهریه همراه باشد. چنین اقدامی از سوی زوج، زوجه را در وضعیت دشواری قرار میدهد، بهطوری که در برخی موارد، او را ناچار به پیشنهاد طلاق به منظور بخشیدن مهریه میسازد.
طلاق غیابی در این شرایط به وقوع میپیوندد، یعنی زوجه بدون حضور و رضایت زوج، اقدام به دریافت طلاق مینماید. در این وضعیت، زوجه ممکن است به فکر این بیفتد که آیا میتواند به رغم طلاق غیابی، زوج را ملزم به پرداخت مهریه کند یا خیر. واقعیت این است که در پاسخ به این پرسش باید به مفاهیم حقوقی و اصول حاکم بر طلاق و مهریه توجه ویژهای داشت.
بر اساس اصول قانونی، زمانی که زوجه طلاق خود را به ازای بخشش مهریه دریافت میکند، به نوعی از حقوق خود در این زمینه صرفنظر کرده است. بنابراین، در نظر قانون، زوجه دیگر نمیتواند نسبت به دریافت مهریه ادعایی داشته باشد. این موضوع بهویژه در مواردی که طلاق به صورت غیابی صورت میگیرد، بیشتر به چشم میآید.
در چه صورت زن نمیتواند بعد از طلاق مهریه خود را دریافت کند؟
مسئله مهریه یکی از مهمترین موضوعات حقوقی در روابط زناشویی است که در بسیاری از فرهنگها و جوامع، از جمله جامعه ما، اهمیت ویژهای دارد. مهریه به عنوان یکی از حقوق قانونی زن، در زمان عقد به او اختصاص داده میشود و به عنوان دلیلی برای اعتبار و احترام به مقام زن در خانواده مطرح است. با این حال، در برخی موارد، پس از طلاق، زنان با چالشهایی در زمینه دریافت مهریه خود مواجه میشوند.
اولین و مهمترین نکتهای که باید به آن اشاره شود، امضای توافقنامههای رسمی است که ممکن است زن در زمان جدا شدن از همسرش، به ویژه تحت فشارهای اجتماعی، اقتصادی یا عاطفی، آن را به امضاء برساند. در صورتی که زن به صورت قانونی سندی را امضا نماید که نشان دهنده بخشش مهریه است، این عمل به طور خودکار حق او برای دریافت آن را سلب میکند. در بسیاری از موارد، فشارهای روانی یا ترس از عواقب جدایی ممکن است سبب شود که زنان به امضای این اسناد تن دهند، بدون آنکه به عواقب قانونی آن فکر کنند.
از سوی دیگر، مردان میتوانند با استفاده از برخی راهکارهای قانونی و هوشمندانه، مانع از دریافت مهریه توسط زنان شوند. برای مثال، در مواقعی که زن به دلیل شرایط خاصی مانند عدم ثبت دادخواست مهریه در مهلت مشخص یا عدم امکان اثبات مهریه، نتواند به درستی حق خود را پیگیری نماید، مرد میتواند از این بیتوجهی یا عدم آگاهی بهرهبرداری کند و به این ترتیب موجب سلب حق زن گردد.
مراجع قانونی برای دریافت مهریه بعد از طلاق
در نظام حقوقی ایران، زن میتواند برای دریافت مهریه خود پس از طلاق از دو مسیر اصلی استفاده کند: از طریق دادگاه و یا از طریق اجرای ثبت. هر یک از این روشها دارای ویژگیها و فرآیندهای خاص خود میباشد که در ادامه به تفکیک بررسی میشود.
علاوه بر این، زوجه میتواند همزمان با درخواست مهریه، تأمین مهریه را نیز از دادگاه درخواست کند. این اقدام به هدف اطمینان از دریافت مهریه و جلوگیری از تخلف احتمالی زوج در پرداخت آن صورت میگیرد. تأمین مهریه شامل معرفی اموالی است که میتواند به عنوان وثیقه برای دریافت مهریه از آن استفاده شود، در صورت عدم پرداخت زوج، زوجه میتواند از طریق مزایده و فروش این اموال حق خود را استیفا کند.
دریافت مهریه از طریق دادگاه: یکی از روشهای رایج برای مطالبه مهریه، ارائه دادخواست مطالبه مهریه به دادگاه خانواده است. در این روش، زوجه میتواند از طریق محاکم قضایی اقدام به مطالبه حق خود نماید. دادگاه به عنوان مرجع صالح برای رسیدگی به این درخواست، پس از بررسی مدارک و مستندات مربوطه، حکم به پرداخت مهریه توسط زوج صادر میکند.
دریافت مهریه از طریق اجرای ثبت: روش دیگری که زوجه میتواند برای دریافت مهریه پس از طلاق استفاده کند، مراجعه به اداره ثبت اسناد و املاک و اجرای ثبت است. از آنجا که عقدنامه به عنوان یک سند رسمی شناخته میشود، زوجه میتواند با ارائه این سند به اداره ثبت، مطالبه مهریه را از زوج درخواست نماید. این روش به علت رسمی بودن سند، روند سریعتری نسبت به دادگاه دارد و زوجه میتواند با ارائه مستقیم درخواست خود به اداره ثبت، اقدامات قانونی لازم برای دریافت مهریه را آغاز کند.
در این روش، زوجه نیز میتواند برای تضمین حق خود از اموال زوج تأمین خواسته معرفی کند. در صورت استنکاف زوج از پرداخت مهریه، زوجه میتواند اموال زوج را توقیف کرده و با برگزاری مزایده، اقدام به فروش آنها نماید تا به حق قانونی خود دست یابد.
گرفتن مهریه بعد از ازدواج مجدد امکان پذیر است؟
مهریه، که به دو نوع عند المطالبه و عند الاستطاعه تقسیم میشود، به صورت یک دین بر عهده مرد قرار دارد. در دوران زندگی مشترک، زن مالک تمام مهریه است و این حق شامل تمامی زنانی میشود که حتی دوشیزه هستند. با این حال، سوال اساسی که در اینجا مطرح میشود این است که آیا دریافت مهریه بعد از ازدواج مجدد زن همچنان امکانپذیر خواهد بود؟
طبق ماده ۲۹ قانون حمایت خانواده، در هر نوع طلاق، چه به درخواست زن، مرد یا به صورت توافقی، دادگاه موظف است تکلیف مهر را در حکم خود مشخص کند. بر اساس این قانون، در صورتی که بدلیل وقوع طلاق، مرد موظف به پرداخت قسمتی از مهریه باشد، ازدواج مجدد زن مانع از دریافت باقیمانده مهریه ازدواج قبلیاش نخواهد بود. به عبارت دیگر، حق دریافت مهریه برای زن به هیچ عنوان تحت تأثیر ازدواج مجدد او قرار نخواهد گرفت.
برای مثال، اگر طلاق توافقی بین زوجین صورت گرفته باشد و زن تصمیم بگیرد که نصف مهریه را ببخشد و باقیمانده به صورت ماهانه و در مقادیر کوچک پرداخت شود، پس از ثبت طلاق و گذشت ایام عده، زن میتواند به صورت قانونی به دریافت مهریه خود ادامه دهد، حتی اگر اقدام به ازدواج مجدد کند. این امر نشانگر آن است که حقوق مالی زن بر اساس ازدواج قبلیاش کماکان معتبر و به رسمیت شناخته شده است.
برای دریافت مهریه بعد از طلاق، زن باید مراحل و شرایط خاصی را دنبال کند. ابتدا میبایست حکم طلاق را با جزئیات مربوط به مهریهای که مرد موظف به پرداخت آن است، دریافت کند. سپس، زن میتواند با مراجعه به دادگاه خانواده، به منظور انجام اقدامات قانونی لازم، درخواست خود را برای دریافت مهریه به ثبت برساند. همچنین ممکن است نیاز به ارائه مستندات و مدارکی از جمله گواهی طلاق، توافقات مربوط به مهریه و شواهدی از عدم پرداخت آن باشد.
کلام غایی
در این مقاله به موضوع دریافت مهریه بعد از طلاق پرداخته شد. مهریه به عنوان یک حق شرعی و قانونی برای زن در نظر گرفته میشود که در هنگام عقد ازدواج تعیین میگردد. نکته مهمی که باید دقت شود این است که اگر مهریه عند المطالبه باشد، زن میتواند در هر زمان که بخواهد، مطالبه آن را از شوهر خود داشته باشد و باید به او پرداخت شود. از لحاظ حقوقی، بسته به نوع طلاق و شرایط آن، زن حتی پس از جدایی نیز حق درخواست مهریه خود را دارد. این حق ممکن است در موارد خاص و با توجه به اجبارهایی که در زمان طلاق وجود دارد، تحت تأثیر قرار گیرد، اما به طور کلی این حق حفظ میشود. با این حال، فرایند وصول مهریه میتواند زمانبر و نیازمند صرف انرژی و رفت و آمدهای متعدد به دادگاه خانواده باشد. به همین دلیل، آگاهی از قوانین موجود و مشاوره حقوقی قبل از اقدام به ارائه دادخواست بسیار حائز اهمیت است.