شکایت از کارفرما بدون قرارداد👷نکات ضروری برای شکایت بی دردسر
امروزه به دلیل وفور نیروی کار و کاهش درآمد، بسیاری از کارگران بدون قرارداد کتبی برای کارفرما کار میکنند. این موضوع میتواند منجر به نارضایتی شود، زیرا برخی از کارفرمایان به تعهدات خود که به صورت شفاهی بیان شده است، پایبند نمیباشند. وجود قرارداد کتبی بین کارفرما و کارگر اهمیت بسیاری دارد، زیرا این قرارداد حقوق و تعهدات هر دو طرف را مشخص میکند و به وضوح نشان میدهد که هر طرف چه انتظاراتی از دیگری دارد. بدون قرارداد کتبی، پیش بینی تعهدات و مسئولیتها برای هر دو طرف دشوار میشود و ممکن است اختلافات و نارضایتیهایی به وجود آید. اما موضوعی که در اینجا مطرح است این است که آیا شکایت از کارفرما بدون قرارداد نیز امکانپذیر است یا خیر. باید بگوییم که بدون قرارداد نیز میتوان از کارفرما شکایت کرد، اما برای این کار، باید با مراحل آن آشنایی داشته و اطلاعات کافی در این زمینه داشته باشید، به منظور افزایش دریافت اطلاعاتی در این زمینه در این مطلب همراه ما باشید.
تعریف کارگر و کارفرما
در قانون کار، به منظور حفظ و حمایت از کارگران، قوانین و مقرراتی وجود دارد که باید کارگران و کارفرمایان آنها را رعایت کنند. بر اساس ماده 2 قانون کار کارگر به شخصی گفته میشود که به دستور یک کارفرما، به انجام کاری مشخص میپردازد و به جای آن مزد و حقوقی دریافت میکند، که این کار میتواند شامل فعالیتهای جسمی یا ذهنی باشد. این تعاریف و مفاهیم در قوانین کار تعریف شدهاند تا کارگران بتوانند از حقوق و تعهدات خود آگاهی داشته باشند و از حقوق خود بهرهمند شوند.
کارفرما نیز به فرد یا سازمانی گفته میشود که در قبال خدماتی که از کارگران دریافت میکند، حقوقی پرداخت میکند. کارفرما ممکن است یک فرد حقیقی یا حقوقی، مانند یک شرکت یا سازمان، باشد. در قوانین قانون کار، افرادی از انواع مختلف شغلی میتوانند به عنوان کارفرما و کارگر در نظر گرفته شوند، از جمله استادان دانشگاه، مهندسان، و دیگر حرفهها. این افراد در قبال انجام کار خود، حقوقی از کارفرما دریافت میکنند که بر اساس قوانین و مقررات و قرارداد کار مربوطه می باشد.
به طور کلی برای انجام هر کار تولیدی یا ارائه خدماتی، عوامل مختلفی نیاز است که شامل نیروی کار، سرمایه اولیه، ابزار، مواد اولیه، و تجهیزات است. شخصی که سرمایه و وسایل لازم را تهیه کرده و افرادی را به کار میگیرد، به عنوان کارفرما شناخته میشود. کارفرما مسئول توسعه و مدیریت فعالیتها و منابع مورد نیاز برای انجام کار است. افرادی که تحت نظر کارفرما کار میکنند و نیروی کار را ارائه میدهند، به عنوان کارگران شناخته میشوند. آنها مسئول انجام کار و ایفای وظایف مرتبط با شغل خود هستند.
تبعیت کارگر از کارفرما به دو صورت تبعیت حقوقی و اقتصادی میباشد. طبق قانون کار، کارگر موظف است از تمامی دستورالعملهای درخواستی کارفرما پیروی کند و وظایف خود را به نحو احسن انجام دهد. اگر کارگر خارج از دستورالعملهای کارفرما عمل کند، ممکن است با پیامدهایی روبرو شود. همچنین اگر کارگر طبق دستورالعملهای کارفرما کار را انجام دهد، مستحق دریافت بهای مناسب است که توسط کارفرما پرداخت میشود.
حقوق کارگران هر سال توسط دولت تعیین میشود و کارفرما موظف است این موضوع را در پرداخت حقوق کارگران در نظر داشته باشد. افرادی که به طور مستقل کار میکنند و از کسی حقوقی دریافت نمیکنند، به عنوان کارگردان شناخته نمیشوند. این افراد به طور معمول به عنوان کارآفرینان یا کارفرمایان مستقل شناخته میشوند و مستقل از کسی حقوقی دریافت میکنند. در ادامه به نحوه شکایت از کارفرما می پردازیم.
شرایط شکایت کارگر از کارفرما بدون قرارداد چیست؟
با اینکه شکایت از کارفرما بدون قرارداد نیز امکانپذیر میباشد، اما برای شکایت کارگر از کارفرما باید شرایطی برقرار باشد، که از این شرایط میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اهلیت قانونی کارگر: اهلیت قانونی یک کارگر شامل ویژگیهایی مانند عاقل، بالغ و رشید بودن او میباشد. این به این معنی است که کارگر باید قادر به درک و فهم مسائل قانونی مرتبط با شکایت از کارفرما باشد و باید حقوق و تعهدات خود را درک کند. اهلیت قانونی کارگر به عنوان یکی از شرایط اولیه برای شکایت از کارفرما مطرح میشود و در صورت عدم داشتن این اهلیت، نیاز به نماینده قانونی برای انجام رویههای حقوقی خواهد بود.
- عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین: برای ثبت شکایت از کارفرما بدون وجود قرارداد کتبی، باید شرایطی مانند معین بودن موضوع قرارداد، مشروعیت قرارداد، و عدم ممنوعیت قانونی و شرعی طرفین در تصرف اموال فراهم باشد. این شروط معمولاً به عنوان جزئیاتی از اثبات رابطه کاری بین کارگر و کارفرما و معتبر بودن شکایت مطرح میشوند. اگر هر یک از این شروط فراهم نباشد، شکایت کارگر از کارفرما ممکن است تحت تاثیر قرار گیرد و برای ثبت و اثبات شکایت بدون قرارداد، لازم است که تمامی این شروط رعایت شود.
- داشتن حساب کاربری و رمز عبور: داشتن حساب کاربری و رمز ورود به سامانههای مربوطه، میتواند یکی از مواردی باشد که برای ثبت شکایت از کارفرما بدون وجود قرارداد کتبی نیاز است. این امکان به شکل آنلاین میتواند به فرد شاکی اجازه دهد تا به صورت اینترنتی شکایت خود را ثبت کند و اطلاعات مورد نیاز را ارائه کند. همچنین، اینترنتی ثبت شکایت ممکن است از طریق سامانههای مربوطه دولتی یا سازمانهای مربوطه صورت گیرد که برای دسترسی به آنها نیاز به حساب کاربری و ورود به سامانه دارید.
در هر صورت، مدارک مربوطه باید به صورت الکترونیکی یا فیزیکی ارائه شود تا باعث اثبات رابطه کاری بین کارگر و کارفرما شود و شکایت قانونی ثبت و بررسی شود.
شکایت از کارفرما بدون قرارداد و بیمه
شکایت از کارفرما بدون قرارداد و بیمه در هر زمانی ممکن است و هیچگونه محدودیت زمانی وجود ندارد. حتی در صورت فوت کارگر، وراث میتوانند از کارفرما شکایت کنند. اگر کارفرما حق بیمه کارگر را پرداخت ننماید، کارگر میتواند از طریق بیمه تامین اجتماعی شکایت خود را مطرح کند. طبق قانون کار و قانون بیمه، کارفرما موظف است که به بیمه کردن کارگر خود اقدام کند و در غیر این صورت، اداره بیمه کارفرما را ملزم به پرداخت حق بیمه کارگر خواهد کرد.
این اقدامات به منظور حفظ حقوق و مزایای کارگران در مقابل کارفرما انجام میشود و تضمین میکند که کارگران در مواجهه با هرگونه نقض قوانین و مقررات حقوق خود را محافظت کنند. شکایت از کارفرما بدون وجود قرارداد و بیمه به صورت اینترنتی و حضوری قابل انجام است. برای شکایت از کارفرما به صورت حضوری، فرد شاکی باید مدارک مورد نیاز را جمع آوری کرده و به اداره کار، رفاه و امور اجتماعی مراجعه کند تا در موعد مقرر در جلسه رسیدگی حاضر شود.
برای شکایت از کارفرما به صورت اینترنتی نیز باید به سامانه جامع روابط کار مراجعه کرد. ابتدا فرد باید در این سامانه ثبت نام کند تا نام کاربری و رمز عبور دریافت کند. سپس با استفاده از این نام کاربری و رمز عبور، وی میتواند به سامانه جامع روابط کار وارد شده و شکایت خود را ثبت کند. بعد از ثبت شکایت، وی پیامکی از سمت سامانه جامع روابط کار دریافت خواهد کرد که زمان رسیدگی و حضور در جلسه را ابلاغ میکند.
مدارک لازم برای شکایت از کارفرما بدون قرارداد
اگرچه قرارداد کتبی به عنوان یک وسیله اصلی برای تنظیم روابط کاری مورد توصیه است، اما در صورت عدم وجود قرارداد کتبی نیز می توان شکایت از کارفرما بدون قرارداد انجام داد. این امر میتواند به نفع هر دو طرف باشد زیرا حفظ قوانین و مقررات مربوط به روابط کاری از مهمترین اصول حقوقی است. قانون کار اغلب تاکید دارد که قرارداد کاری به صورت کتبی تنظیم شود، اما قرارداد شفاهی نیز قابل قبول است و در برخی موارد حتی اجازه میدهد که ادعای کارگر با استفاده از مدارک و شواهد مورد قبول قضایی اثبات شود.
برای شکایت از کارفرما بدون وجود قرارداد کتبی، کارگر باید مدارک لازم را جمع آوری کند و اثبات ادعای خود را ارائه دهد. مدارک لازم برای شکایت از کارفرما بارت اند از: میتوانند شامل شواهد مثل پرداخت حقوق، شواهد شاهدان، یا هرگونه دستورالعملهای شفاهی باشند که به اثبات ادعای کارگر کمک میکنند. از مدارک لازم برای اثبات رابطه کاری بدون قرارداد و میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تاییدیه لیست حقوق کارگر در اداره دارایی همراه با اظهارنامه مالیاتی
- گواهی بانکی یا مدارکی مبنی بر واریز حقوق کارگر به حساب او
- فیش حقوقی، چک بانکی یا کارت افتتاح حساب در یک بانک
- مدارک مربوط به معاینات پزشکی قبل از استخدام
- برگه ماموریت تایید شده یا برگه مرخصی ارائه شده از سوی شرکت
- استشهادیه محلی با امضای همکاران سابق
- معرفینامه کارگر به بانک، شرکت، یا نهادهای دیگر یا فاکتورهای خرید و فروش اجناس برای شرکت
- مدارکی که حضور کارگر در شرکت را تایید کنند، مانند کارت ورود به ساختمان یا سیستم، کارت شناسایی، یا سوابق حضور و غیاب
این مدارک میتوانند به عنوان اثباتنامههای موثر برای رابطه کاری بین کارگر و کارفرما بدون قرارداد کتبی مورد استفاده قرار بگیرند. با ارائه این مدارک، کارگر میتواند ادعای خود را در قبال کارفرما اثبات کند و از حقوق خود دفاع کند.
اثبات کار بدون قرارداد به چه صورت می باشد؟
وجود قرارداد کاری بین کارگر و کارفرما بسیار تاثیرگذار است اما در صورت عدم وجود آن، کارگر باید با راههای دیگری مانند مدارک مالی، فیش حقوقی، تاییدیه لیست حقوق کارگر و اظهارنامه مالیاتی و همچنین شواهد دیگر، رابطه کاری خود را اثبات کند. در رابطه بین کارگر و کارفرما دو رابطه بسیار مهم وجود دارد که دریافت مزد و گرفتن دستور از کارفرما میباشد. کارفرما موظف است که بیمه کارگر را پرداخت کند و برای اثبات رابطه کارگر و کارفرمایی، پرداخت حق بیمه میتواند محکمترین روش باشد. این پرداختها واردات مالی و ثبتی هستند که به عنوان مدارک قانونی میتوانند در اثبات رابطه کاری مورد استفاده قرار گیرند.
در صورت عدم وجود قرارداد کاری، میتوان با استفاده از دادگاه و تقاضای تحقیق و بازرسی از محل کار، ادعای وجود رابطه کاری را اثبات کرد. علاوه بر این، واریز حقوق ماهیانه، کارت ورود و خروج، و اقرار کارفرما، بیمه و پیش واریزی مزد نیز میتوانند به عنوان مدارک و شواهد مورد استفاده قرار گیرند تا رابطه کاری بین کارفرما و کارگر اثبات شود. این اقدامات میتوانند به عنوان دلایل قانونی و محکم برای اثبات وجود رابطه کاری مورد استفاده قرار بگیرند.
اخراج کارگر بدون قرارداد به چه صورت است؟
عدم وجود قرارداد کاری بین کارفرما و کارگر، نه تنها حقوق کارگر را پایمال نمیکند، بلکه حقوق و تعهداتی که بر اساس قوانین کاری و قوانین کارگری وجود دارند همچنان معتبر میباشند. در واقع، کارفرما بدون توجیه قانونی نمیتواند کارگر را اخراج کند و در صورت اخراج غیرقانونی، باید به صورت قانونی حقوق مالی کارگر را پرداخت کند. این حقوق ممکن است شامل حقوق مزد، مزایا، مزایای تعطیلات و مرخصی، و احتمالاً جبران خسارت برای اخراج غیرقانونی باشد. بنابراین، در صورت وقوع اخراج غیرقانونی، کارگر میتواند با توجه به مفاد قوانین مربوطه، از حقوق و تعهدات خود دفاع کرده و اقدام به شکایت و درخواست جبران خسارت نماید.
کارگری که اخراج میشود، دارای حداکثر ۳۰ روز فرصت برای تنظیم شکایت علیه کارفرما است. این شکایت باید به هیئت تشخیص تقدیم شود که به منظور رسیدگی به اختلافات میان کارگر و کارفرما تشکیل میشود. در صورتی که قراردادی بین کارگر و کارفرما وجود نداشته باشد، باید مدارکی توسط شاکی ارائه شود که به اثبات رابطه کاری بین کارگر و کارفرما بپردازد.
برای انجام شکایت حضوری، فرد مورد نظر باید به اداره کار شهرستانی که در آنجا مشغول به کار است، مراجعه کرده و شکایت خود را ثبت کند. در اینجا، مسئولین اداره کار میتوانند اطلاعات لازم را فراهم کرده و فرآیند شکایت را راهنمایی کنند. همچنین، امکان انجام شکایت به صورت اینترنتی نیز وجود دارد که این مسئله باعث سهولت در ارائه شکایت و رسیدگی به آن میشود.
نقش وکیل در شکایت از کارفرما بدون قرارداد
آگاهی از قوانین و شرایط مربوط به شکایت بدون قرارداد کاری بسیار حائز اهمیت است. مشورت با یک وکیل با تجربه میتواند به کارگر کمک کند تا در فرآیند پیگیری شکایت بهترین تصمیمات را بگیرد و حقوق خود را بهتر دفاع کند. وکیل با تخصص در زمینه حقوق کاری، تعهدات کارفرما نسبت به کارگر را به خوبی میشناسد و میتواند به کارگر راهنمایی کند که چگونه از حقوق خود دفاع کند و انتظاراتش را از کارفرما به حداکثر برساند.
همچنین، حضور یک وکیل مجرب در دادگاه میتواند به کارگر کمک کند تا به نتایج مطلوبی در رسیدگی به شکایت خود برسد، زیرا وکیل با تجربه با روشها و اصول حقوقی آشنا است و میتواند به کارگر در رسیدن به نتایج مطلوب کمک کند.
سخن غایی
در برخی موارد، قرارداد کاری بین کارفرما و کارگر به صورت شفاهی برقرار میشود، بدون اینکه توافقات به صورت کتبی ثبت شود. این امر معمولاً در مواقعی رخ میدهد که ارتباط کاری به صورت مستقیم و روزمره انجام میشود و نیاز به ثبت کتبی قرارداد کمتر میشود. در صورت بروز اختلافات و عدم رعایت تعهدات از سوی کارفرما، کارگر میتواند شکایت از کارفرما بدون قرارداد را ثبت کند و از حقوق خود دفاع کند. برای اثبات رابطه کاری بین طرفین، کارگر میتواند از مدارک و شواهدی مانند شاهدان شفاهی، فیش حقوقی، گزارش کاری، ورود و خروج از محل کار و… استفاده کند. در نهایت، اگرچه وجود قرارداد کتبی میتواند اثربخشی بیشتری در حفظ حقوق طرفین داشته باشد، اما وجود قرارداد شفاهی همچنان این امکان را فراهم میکند که کارگر در صورت نقض تعهدات کارفرما، از حقوق و مزایای خود دفاع کند و در صورت لزوم به مراجع ذیصلاح شکایت کند.