بدون شک تشکیل خانواده جزء نیازهای غریزی همه انسان ها محسوب می شود. در واقع می توان گفت شخصیت و هویت هرکسی با ازدواج تکمیل شده و از این رو ازدواج موضوع مهمی به شمار می آید. متاسفانه گاها به دلایلی همچون عدم تفاهم زوجین با یکدیگر یا…، این پدیده سرانجام نامعلومی پیدا کرده و در نهایت به جدایی و طلاق منتهی می گردد. مقاله پیش رو با عنوان اولین اقدام برای طلاق چیست؟ خدمت شما مخاطبین گرامی ارائه می گردد. همچنین شما می توانید پس از مطالعه این مطلب در صورت وجود هرگونه سوال یا ابهام در رابطه با موضوع مقاله آن را با کارشناسان ما در میان بگذارید.
طلاق چیست؟
با مراجعه به لغت نامه متوجه می شویم که معنای واژه طلاق برابر با آزادی و جدایی می باشد. در روزگار امروزی ممکن است دلایلی همچون عدم تفاهم فکری، شرایط اقتصادی و… زوجین را به فکر جدایی از یکدیگر بیندازند. در حقیقت آن ها در صورت اطمینان از تصمیم خود می توانند درخواست طلاق داده و به این ترتیب نخستین گام را به منظور جدایی از هم بردارند. با این وجود طلاق نیز مثل اغلب اختلافات حقوقی، دارای یک سری مراحل بوده که سپری کردن آن ها امری اجتناب ناپذیر است.
لازم به ذکر است به موجب آن چه در دین مقدس اسلام آمده ، در حال حاضر طلاق حق مسلم مرد در زندگی مشترک محسوب می شود. هرچند این بدان معنا نیست که زن نمی تواند با مراجعه به دادگاه خانواده نسبت به درخواست خود مبنی بر طلاق و جدایی اقدام کند. بالواقع می توان اینطور تفسیر نمود که هرکدام از زوجین در هر زمان می توانند درخواست طلاق مطرح نمایند اما تصمیم گیری نهایی در این زمینه (جدایی یا عدم جدایی آن ها از یکدیگر) بر عهده دادگاه خواهد بود.
در مقاله پیش رو قصد داریم تا به چند سوال کلیدی در زمینه طلاق و اینکه اولین اقدام برای طلاق چیست؟ پاسخ بدهیم پس لطفا ادامه مطلب را از دست ندهید.
انواع طلاق
به طور کلی درخواست طلاق ممکن است از طرف هرکدام از زوجین صورت بگیرد یا اینکه گاها طرفین باهم در این زمینه به نوعی متفق القول باشند که این موضوع در اصطلاح حقوقی طلاق توافقی نام دارد . همچنین نوع دیگری از طلاق وجود داشته که بر اساس امکان رجوع است و شامل دو دسته طلاق رجوع و طلاق بائن می شود. هرکدام از انواع طلاق ذکر شده در شرایط خاصی حاصل می شوند که در ادامه جزییات آن ها را بیشتر مورد بررسی قرار خواهیم داد در ادامه همراه ما باشید تا اگر ابهامی با موضوع برای درخواست طلاق کجا باید رفت دارید را برای شما پوچ کنیم.
مراحل طلاق از طرف مرد
قبل تر نیز بدان اشاره کردیم که به طور کلی قوانین اسلامی، در رابطه با موضوع طلاق برای مردان حقوق شخصی قائل شده است. زمانی که مرد خواهان جدایی از همسر خود باشد می بایست مراحل قانونی را پشت سر گذاشته که از این رو اولین اقدام برای طلاق از طرف مرد آن است به طور رسمی نسبت به ثبت درخواست طلاق در مراجع قضایی اقدام نماید.برای ادراک بهتر موضوع طلاق کلیک کنید!
در ادامه لازم است با تهیه یک لایحه، علت تصمیم خود را توضیح داده و آن را ضمیمه پرونده فوق نماید. پس از گذشت این مرحله نوبت به تصمیم گیری از سوی دادگاه می رسد که این مرجع بر اساس ادله و شواهد موجود تصمیم نهایی را در این رابطه اتخاذ نماید. بدیهی است در زمانی که مرد تقاضای طلاق را مطرح می کند به طور معمول ابتدا فرصت کوتاهی از سوی دادگاه برای وی در نظر گرفته می شود. علت این امر آن است که اگر او به هردلیلی از تصمیم خود صرف نظر کرد شرایط برای بازگشت مجدد به زندگی مشترک از دست نرود. همچنین لازم به ذکر است که حتی پس از تکمیل مراحل طلاق، تحت شرایطی امکان بازگشت به زندگی برای زوجین بدون نیاز به عقد مجدد وجود خواهد داشت.
مراحل طلاق از طرف زن
گفتنی است که از دیدگاه دین مبین اسلام همواره زن از جایگاه بالایی برخوردار بوده است. از این رو همانطور که قانون در زمینه طلاق به مردان اختیار داده، بالطبع زنان را نیز از این حق بی نصیب نگذاشته است. مسئله حق طلاق زن موضوعی است که در هر شرایطی می تواند از سوی وی درخواست گردد.
به موجب قانون، زن می تواند در هنگام عقد، حق طلاق را جزء شروط اصلی برای آغاز زندگی مشترک خود لحاظ نماید. زمانی که موضوع حق طلاق در عقدنامه قید شود، زن قادر خواهد بود در صورت عدم رضایت از شرایط زندگی خود درخواست جدایی را مطرح نماید. البته در پاره ای از مواقع ممکن است که امکان جدایی برای زن حتی با داشتن حق طلاق نیز میسر نباشد.
همچنین در قانون موارد دیگری هم به منظور اعطای حق طلاق به زن پیش بینی شده است. زمانی پیش می آید که مرد به دلایلی از پرداخت نفقه به زن که جزء حقوق اولیه اوست اجتناب می ورزد. در چنین شرایطی سریع ترین راه اقدام برای طلاق از طرف زن آن است که پیگیر شکایت از همسر خود بابت این موضوع باشد و بدین منظور درخواست طلاق را به دادگاه مطرح ارائه نماید.
شرایط دیگری که به منظور امکان ارائه تقاضای طلاق از طرف زن وجود دارد مربوط به مدت زمان دوری و غیبت همسر اوست. هنگامی که این مقدار ۴ سال یا بیشتر باشد زن می تواند درخواست طلاق را مطرح نماید. به موارد ذکر شده در اصطلاح حقوقی، عسر و حرج گفته می شود.
درخواست طلاق توافقی
گاهی ممکن است در زندگی مشترک شرایطی حاصل شود که هم زن و هم مرد به این نتیجه برسند در انتخاب اولیه خود اشتباه کرده اند. در چنین شرایطی نیز دوطرف می بایست مراحل قانونی جدایی و طلاق را طی نموده تا در نهایت رای مثبت قاضی مبنی بر جدایی آن ها از یکدیگر حاصل شود. که در این راه طلاق توافقی به سهولت در انجام کارهایشان بسیار موثر است. لازم به ذکر است که انتخاب یک وکیل معتبر به واسطه دانش و تجربه بالای او در زمینه حل و فصل نمودن پرونده های حقوقی، موجب سهولت در پیگیری فرایند طلاق خواهد شد.
طلاق رجعی چیست و چه شرایطی دارد؟
تاکنون انواع طلاق را بر اساس شخصی که خواهان آن است و شرایط هرکدام را مورد بررسی قرار دادیم. اکنون قصد داریم به نقد نوع دیگری از طلاق که به آن طلاق براساس امکان رجوع گفته می شود بپردازیم. لازم به ذکر است که این نوع طلاق شامل دو دسته به نام های طلاق رجعی و طلاق بائن شده که در ادامه هرکدام به طور جداگانه توضیح داده خواهند شد.
طلاق رجعی
طلاق رجعی نوعی از طلاق است که در آن به مرد این اجازه داده شده تا در زمان عده امکان بازگشت دوباره به زندگی مشترک را داشته باشد. به طور معمول طلاق رجعی در یکی از حالات زیر می تواند رخ دهد.
- در وهله اول وجود شرایط لازم به منظور بازگشت مجدد به زندگی مشترک الزامی است. به طور مثال زمانی که طلاق برای بار سوم اتفاق افتاده باشد یا طلاق خلع به وقوع پیوندد، زوجین تحت هیچ شرایط قانونی امکان بازگشت به زندگی مشترک را نخواهند داشت.
- در تمامی صورت های طلاق زن موظف به مراقبت از عده می باشد. زمانی که زن در طول مدت ازدواج خود هیچ گونه رابطه زناشویی با همسر خود نداشته و به اصطلاح یائسه باشد، در این صورت حفظ عده بر وی الزامی نبوده و شرایط برای بازگشت به زندگی مشترک مقدور نخواهد بود.
طلاق رجعی تنها با درخواست مرد رخ داده و با در نظر گیری برخی شرایط خاص قابلیت اجرایی پیدا می کند. برخی از مهم ترین شرایط که در صورت بهره مندی از آن ها می توان تقاضای طلاق رجعی را ارائه کرد شامل موارد زیر هستند.
- پس از آن که مراحل طلاق تکمیل و صیغه آن جاری شد، زن حتما باید نسبت به حفظ عده اقدام کرده باشد.
- زمانی که زن یائسه باشد نیز نمی تواند درخواست طلاق رجعی را ارائه دهد چرا که این موضوع مصداق بارز طلاق بائن است.
- زمانی که مرد قصد بازگشت از طلاق رجعی را داشته باشد، ارائه این درخواست تنها از سوی شخص او امکان پذیر خواهد بود. همچنین در این صورت دیگر هیچ گونه لزومی به قرائت مجدد صیغه عقد نبوده و فقط اینکه مرد علاقه قلبی خود را برای بازگشت به زندگی مشترک اعلام کند کافی است.
طلاق بائن
شکل دیگری از طلاق بر اساس امکان رجوع وجود دارد که موجب قطع ارتباط کامل میان زن و شوهر شده و در صورت پشیمانی آن ها، می بایست برای بازگشت، مجددا صیغه عقد میان آن ها قرائت شود. همچنین ذکر این نکته خالی از لطف نیست که در هنگام طلاق بائن، مرد هیچ گونه تکلیف شرعی و قانونی مبنی بر پرداخت نفقه به زن در مدت زمان عده نخواهد داشت.
بنابراین می توان طلاق بائن را اینطور تفسیر نمود که در آن پس از اتمام مراحل طلاق، هیچ گونه راه بازگشتی میان زوجین وجود نداشته مگر با عقد و پیوند مجدد میان آن ها. طبق قانون برخی شرایط هستند که وجود آن ها نشان دهنده وقوع طلاق بائن میان زن و شوهر است. در ادامه به برخی از مهم ترین این شرایط می پردازیم.
- اگر زوجین تا پیش از آن که رابطه زناشویی با یکدیگر داشته باشند، تصمیم به جدایی از یکدیگر بگیرند میان آن ها طلاق بائن رخ داده است.
- اگر طلاق از نوع یائسه باشد احتمال اینکه در نهایت به طلاق بائن ختم شود بسیار قوی است.
- در صورتی که ازدواج سه دفعه به طور مداوم به طلاق ختم شود در آن صورت یقینا طلاق بائن به وقوع پیوسته است.
انواع طلاق بائن
همانطور که دانستیم طلاق بائن نوعی از طلاق است که در آن هرگونه ارتباط و تعلقات میان زوجین به طور رسمی از بین می رود. به موجب قانون مدنی انواع طلاق بائن به شرح زیر هستند.
- طلاق خلع: از آن جایی که در دین اسلام مقام و جایگاه والایی برای زن در نظر گرفته شده، او همواره در برابر مرد دارای کراهت نسبی می باشد. از این رو وی می تواند در قبال بخشش مهریه خود و یا معادل آن به شریک زندگی خویش، مجوز طلاق را دریافت نماید.
- طلاق مبارات ( بیزاری): این نوع از طلاق مربوط به زمانی است که وجود اختلاف و تنفر میان زوجین دو طرفه باشد. لازم به ذکر است که در بند ۱۱۴۷ قانون مدنی کشور به موضوع طلاق مبارات پرداخته شده است.
- طلاق بار سوم: اگر که طلاق برای سومین بار متوالی رخ داده باشد به طور خودکار طلاق بائن در نظر گرفته خواهد شد.
- ۴. طلاق پیش از رابطه: برای آن که یک طلاق را از نوع باطن بخوانیم لازم است این مسئله پیش از هرگونه رابطه زناشویی میان زوجین اتفاق افتاده باشد. بدیهی است که در غیر این صورت طلاق رخ داده هیچ گونه ارتباط معنایی با طلاق بائن نخواهد داشت.
اولین اقدام برای طلاق چیست بدین منظور به کجا مراجعه کنیم؟
بدون شک اغلب افرادی که درگیر پرونده طلاق هستند می خواهند بدانند بدین بنظور می بایست ابتدا چه کاری انجام داده و به کجا مراجعه کنند. در پاسخ به این سوال باید گفت طبق آخرین بررسی های به عمل آمده، وظیفه رسیدگی به موضوع طلاق بر عهده نهادی به نام دادگاه خانواده می باشد. همچنین بر طبق قانون، وقوع طلاق به همراه تاریخ آن در دفاتر اسناد رسمی ثبت می شود.
برای ثبت دادخواست طلاق نخست باید آن را در لایحه مخصوص (دادخواست) درج کرده و سپس برای ارسال آن به دادگاه مربوطه اقدام شود. از جمله مواردی که می بایست حتما در دادخواست به آن ها اشاره شوند شامل موارد زیر هستند.
- نام و نام خانوادگی، آدرس محل سکونت و سایر نشانه های مشخص کننده هویت هر دو طرف (زوجین).
- مشخصات وکیل و رزومه کاری او ( در صورتی که هریک از طرفین یا هردو اقدام به اخذ وکیل برای خود کرده باشند.)
- درج عنوان تقاضا نامه همراه با اشاره به موضوع دادخواست و البته درخواست صدور مجوز مبنی بر آنکه هیچ گونه تفاهیم فکری میان دوطرف حاکم نیست.
- شرح تقاضا دیگر موضوعی است که درج آن در دادخواست طلاق الزامی است که به موجب آن انگیزه و هدف فردی که خواهان طلاق بوده نشان داده می شود.
- قسمت دیگر دادخواست نامه مربوط به ادله و مستندات آن است که مواردی همچون ارائه شهادت از سوی شاهدین، اعترافات خوانده و… در آن درج می شوند.
سخن غایی
در مقاله مذکور به بررسی اجمالی در زمینه مواردی چون انواع طلاق چیست، اولین اقدام برای طلاق چیست، شرایط انجام طلاق چگونه است و… پرداخته شد. لازم به ذکر است که طرح لایحه طلاق نیز همچون اغلب مسائل حقوقی دیگر نیازمند گذراندن مراحل قانونی خواهد بود. توصیه می شود در صورت مواجه شدن با این مسائل به منظور حل و فصل نمودن هرچه بهتر آن ها حتی الامکان با یک وکیل معتبر مشورت صورت بگیرد.
